Ekskluzive 21 Janar 2025, 18:44 Nga VNA

Kryqi i Kuq Ndërkombëtar: Në 1945 në Shqipëri ndodhen 300 robër lufte gjermanë

Ndaje në Whatsapp

Pas Luftës së Dytë Botërore, përfaqësues të Kryqit të Kuq Ndërkombetar që zhvilluan një në Shqipëri në Tetor 1945, raportuan se në Shqipëri kishte rreth 300 të robër lufte gjermanë. Në tetor të vitit 1945, përfaqësuesit e Kryqit të Kuq vizituan rreth tri të katërtat e tyre, të cilët konfirmuan këtë shifër. Këta robër lufte ishin kapur kryesisht nga partizanët gjatë tërheqjes së trupave gjermane nga Korfuzi nëpërmjet Shqipërisë, veçanërisht në betejën midis krahinës së Elbasanit dhe Tiranës.

Pas kapjes së robërve atyre iu morën uniformat, këpucët, kapotat, kapelat dhe deri edhe rrobat e brendshme. Fillimisht, ata u mbyllën në baraka në grupe prej 20-50 veta për dy-tre javë, në kushte higjienike të këqia. Ushqimi përbëhej vetëm nga ujë dhe bukë, ndërsa të plagosurit nuk morën ndihmë mjekësore dhe të sëmurët nuk iu dhanë ilaçe. Si rezultat, shumë u prekën nga dizenteria, e cila shkaktoi vdekjen e 40-50% të tyre. Të vdekurit u varrosën pranë burgut pa arkivole dhe varret e tyre mbetën pa emra.

Pas disa javësh, pjesa më e madhe e të burgosurve u transportua në zonën e Peshkopisë, ku mbërritën në dhjetor të vitit 1944. Transporti përfshinte marshime të gjata prej 6-8 ditësh, shpesh pa strehë dhe ushqim të mjaftueshëm, gjë që shkaktoi vdekjen e shumë robërve gjatë rrugës. Në Peshkopi, ata u strehuan në shtëpi të ndryshme, shpesh pa veshje të përshtatshme dhe në kushte të vështira higjienike. Për t’u mbajtur gjallë, disa prej të fortëve u detyruan të punonin për rindërtimin e një tubacioni uji të shkatërruar gjatë luftës, por rreth 25 prej tyre vdiqën nga ushqyerja e pamjaftueshme.

Në fund të dhjetorit 1944, shumica e të burgosurve u dërguan në fshatra për të punuar tek fshatrët. Aty, për herë të parë, morën ushqim të mirë, rroba dhe u dezinfektuan nga parazitët. Kushtet u përmirësuan ndjeshëm, dhe në mars të vitit 1945, thuajse të gjithë ishin çliruar nga morrat. Fshatarët, pavarësisht varfërisë së tyre, u treguan të sjellshëm me të burgosurit.

Në prill të vitit 1945, të burgosurit u mblodhën përsëri në Peshkopi, ku rikthimi i kushteve higjienike të tmerrshme shkaktoi një tjetër shpërthim dizenterie dhe infektimi nga parazitët. Ata punonin në ndërtimin e një varreze dhe merrnin si ushqim vetëm fasule dhe pak mish. Shumica kaluan natën jashtë, pa strehim dhe batanije, duke vuajtur nga të ftohtit.

Në shtator të vitit 1945, një grup i vogël prej 50 burrash marshoi nga Peshkopia në Tiranë, një udhëtim që për disa zgjati deri në shtatë ditë. Në Tiranë, trajtimi i tyre u përmirësua ndjeshëm. Ata merrnin rreth 700 gram bukë në ditë dhe dy vakte të ngrohta, zakonisht fasule dhe mish. Megjithatë, mungesa e veshjeve mbeti problem.

Një prej të burgosurve, Bruno Heiliger, një prift katolik, raportoi për kushtet e vështira në burgun civil të Tiranës dhe më vonë për përmirësimin e trajtimit kur filloi të punonte në një spital ushtarak. Heiliger konfirmoi se të burgosurit gjermanë nuk ishin dhunuar nga civilë ose ushtarakë.

Në Tiranë dhe Vlorë, të burgosurit kishin liri të kufizuar, por ende vuanin nga mungesa e veshmbathjeve. Kryqi i Kuq Shqiptar, në bashkëpunim me Kryqin e Kuq Amerikan, premtoi furnizimin e të burgosurve me rroba dhe uniforma.

Të burgosurit gjermanë kërkonin të transferoheshin në Itali, në duart e britanikëve, pasi kishin frikë të dërgoheshin në Jugosllavi, ku mendonin se do të përballeshin me rusët. Austriakët, ndërkohë, shpresonin për një kthim të shpejtë në vendlindje. Propozimi për nënshkrimin e Konventës së Gjenevës nga qeveria shqiptare mbeti pezull.

Video

? Rusia tregon muskujt bërthamorë Vetëm një ditë pasi SHBA njoftoi shtyrjen e një samiti të dytë mes presidentëve Trump dhe Putin, Kremlini organizon një stërvitje madhore ushtarake që përfshin raketa bërthamore ndërkontinentale, nëndetëse dhe bombardues strategjikë Tu-95. Videoja e publikuar tregon Putinin duke marrë raport nga Gjenerali Valery Gerasimov për një seri manovrash që simulojnë autorizimin për përdorimin e armëve bërthamore. ?? Një raketë Yars u lëshua nga Plesetsk, ndërsa një tjetër u testua nga një nëndetëse në Detin Barents. ?️ Në të njëjtën kohë, avionët Tu-95 qëlluan raketa lundrimi me rreze të gjatë veprimi. ? Qëllimi? Testimi i aftësive të komandës dhe sinjalizimi i fuqisë strategjike ruse. ? Ndërkohë, NATO zhvillon ushtrimet e veta bërthamore. Tensionet vazhdojnë të rriten në sfondin e luftës në Ukrainë, ndërsa diplomacia duket se po ngadalësohet.

Një incident i rëndë ndodhi të mërkurën para Parlamentit në Beograd, ku u raportuan të shtëna me armë zjarri dhe shpërthim zjarri në kampin e tendave pro-qeveritare. Sipas mediave serbe, një person mbeti i plagosur, ndërsa autoritetet ende nuk kanë dhënë një version zyrtar mbi ngjarjen. Deputetë të opozitës pretendojnë se dikush qëlloi me armë dhe më pas i vuri flakën tendave. Policia ndërhyri menjëherë dhe po heton incidentin.

Mbreti Charles III përshëndet kryeministrin në detyrë të Kosovës, Albin Kurti, gjatë Samitit të Ballkanit Perëndimor.

Flet punonjësi i karburantit afër lokalit ku u vranë dy të rinjtë për një kafe në Manëz.

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme