Ekskluzive 15 Tetor 2024, 14:06 Nga VNA

VNA sjell për herë të parë jetëshkrimin origjinal të Ernest Koliqit

Ndaje në Whatsapp
VNA sjell për herë të parë jetëshkrimin origjinal

• CV-ja e shkruar prej tij, teksa i drejtohet Institutit të Studimeve Shqiptare

• Koliqi konsiderohet nga historianët si paraprirës dhe themelues i Akademisë së Shkencave

Ernest Koliqi është një nga intelektualët më të mëdhenj shqiptar, që dha një kontribut të shquar për letërsinë, arsimin dhe kulturën shqipe në Shqipërinë e para 1944, ku ishte Ministër i Arsimit, dhe në diasporën shqiptare në Itali pas 1944. Koliqi themeloi Institutin e Studimeve Shqiptare më 1941 në Tiranë dhe Katedrën e gjuhës dhe letërsisë shqipe në Romë, botoi Revistën Shejzat dhe u angazhua me mërgatën politike shqiptare më mërgim, duke qenë një ndër anëtarët kryesor të Bllokut Kombëtar Indipendent.

I lindur në Shkodër, ku edhe mori edhe mësimet e para, më pas u zhvendos në Itali, për të studiuar në Brescia dhe më vonë, pranë Universitetit të Padovës. Ernest Koliqi shkroi e përktheu shumë, në prozë e poezi. Iu kushtua edhe shqipërimit të kryeveprave të letërsisë botërore e sidomos të asaj italiane. Përktheu poetët e mëdhenj të Italisë: Danten, Petrarkën, Arioston Tason, Karduçin, Paskolin e poetë të tjerë të kohëve më të vona. U shqua për mbledhjen dhe botimin e folklorit, sidomos të atij arbëresh.

Poet, shkrimtar, dramaturg, dijetar dhe përkthyes, Koliqi ipërgatitur me njohuritë më të përparuara të kohës u përpoq të shkruante një histori të letërsisë shqiptare, pa ndonjë ndikim prej ideologjive politike apo faktorëve të tjerë.

Veprat e tij janë përkthyer gjermanisht, italisht, anglisht, arabisht, greqisht. Bashkëpunoi dhe shkroi në revistat dhe gazetat më me rëndësi të Shqipërisë mes dy luftrave botërore, si tek Hylli i Dritës, Leka, Gazeta Shqiptare, Illyria, Përpjekja Shqiptare, Minerva, Besa, Koha jonë, Jeta Katholike, Lajmtari i të Mërguemit etj.

I sulmuar rëndë nga sistemi komunist në Shqipëri, Koliqi edhe sot vijon të njihet jo aq shumë në Shqipëri, sidomos nga të rinjtë. Krijimtaria e tij rishfaqet me botime sporadike, kryesisht në Shkodër; ndërsa në Kosovë janë botuar tashmë një pjesë e mirë e veprës në serinë e veprave të zgjedhura, kurse arbëreshët ende pagëzojnë fëmijët dhe shkolla me emrin e tij.

Kontributin e tij është e pamundur ta përmbledhësh në pak rreshta, por themelimi i Instituti të Studimeve Shqiptare, është një nga krijesat e tij të vyera. Si intelektual, njeri patriot dhe largpamës, sot historianët e cilësojnë Ernest Koliqin si paraprirës dhe themelues i “Akademisë së Shkencave”.

Prof. Romeo Gurakuqi kur flet mbi kontributin e elitës intelektuale gjatë pushtimit fashist, shkruan se: “Mund të konsiderohen si pjesë e “arkitekturës institucionale” shkencore dhe kulturore që italianët u munduan të krijonin në Shqipëri, në mbështetje të politikës së tyre të lejimit të zhvillimit të patriotizmit dhe nxitjes së studimeve albanologjike, për të kamufluar politikat e tyre ekspansioniste, por që u shfrytëzua maksimalisht nga njerëzit e kulturës shqiptare, për t’i dhënë një nxitje të mëtejshme, pa veshje fashiste, studimeve shkencore, të arsimit e kulturës shqiptare dhe nxitjes së jetës intelektuale.”

Si ministër i Arsimit ai mblodhi në kabinetin e tij studiuesit dhe shkrimtarët më të spikatur, me të cilët zhvilloi një veprimtari mjaft të dendur në dobi të kulturës kombëtare.

Ndaj dhe për herë të parë VNA, sjell sot , jetëshkrimin origjinal të firmosur prej Ernest Koliqit kur ishte Ministër Arsimit, në letrën drejtuar Institutit të Studimeve Shqiptare, në drejtim të së cilit u vu më 1941.

Video

Një zjarr i përmasave të mëdha ka përfshirë një sipërfaqe me shkurre pranë një biznesi në afërsi të superstradës Lezhë–Milot. Për shkak të erës, flakët janë përhapur me shpejtësi duke rrezikuar disa banesa përreth, si edhe një restorant të madh dasmash që ndodhet pranë zonës së përfshirë nga zjarri. ? Forca të shumta zjarrfikëse ndodhen aktualisht në terren dhe po punojnë për të penguar përhapjen e flakëve dhe për t’i vendosur ato nën kontroll.

Një konflikt për motive të dobëta në një hotel në Borsh ka degjeneruar në dhunë dhe kërcënime me armë zjarri. 26-vjeçari E. Sh., pronar i hotelit, ka kanosur me pistoletë dy punonjëset e tij, nënë e bijë, A. O., 21 vjeçe dhe R. O., 53 vjeçe. https://www.vna.al/kronika/kanos-me-arme-dy-punonjeset-ne-lokalin-e-tij-perfundon-ne-pranga-26-vjec-i13663

Mëngjesin e kësaj të marte është duke u kryer ceremonia e pritjes për viktimën Marjola Nakoleci e cila u vra nga bashkëshorti i saj rreth 4 ditë më parë në Volos të Greqisë. Trupi i pajetë i saj u soll gjatë pasdites të së hënës dhe do të prehet në varrezat e qytetit të Korçës. Miq,familjarë dhe të afërm të viktimës janë duke i dhënë laltumirën e fundit 36 vjeçares dhe ndodhen në gjëndje të rënduar psikologjike teksa kanë ndaluar kategorikisht praninë e mediave.

Këto janë pamjet nga ndërhyrja e zjarrfikësve dhe e efektivëve nga Forcat e Armatosura për shuarjen e zjarrit në Akërni të Vlorës, që vijon të jetë aktiv dhe ditën e sotme. ? Erërat e forta dhe terreni i vështirë kanë vështirësuar ndërhyrjen vetëm me mjete tokësore, duke bërë të domosdoshme përdorimin e helikopterëve. ✈️ Në operacion janë angazhuar katër helikopterë – dy të Forcave të Armatosura shqiptare dhe dy të dërguar nga Emiratet e Bashkuara Arabe, të cilët po asistojnë nga ajri në përpjekjet për shuarjen e flakëve.

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme