Bota 15 Janar 2025, 10:11 Nga VNA

Kufijtë e hapur i duan shtetet imperialiste

Ndaje në Whatsapp
Kufijtë e hapur i duan shtetet imperialiste

“... Integriteti i kufijve është shumë më i rrezikuar për shtetet më të vogla dhe më të dobëta që përballen me një shtet hegjemon rajonal. Janë shtetet më të vogla dhe më të dobëta ato që mbështeten më shumë në normat ndërkombëtare për sovranitetin territorial të shtetit, të shënuar me kufij. Shpesh, normat nuk veprojnë si në rastet e pothuajse çdo vendi që është aq i pafat sa të jetë në kufi me shtetin e Izraelit.” Një përfundim që edhe pa shumë argumente duhet ta bëjë politikën shqiptare në të gjitha territoret e banuara me shqiptarë të reflektojë mbi papërshtatshmërinë dhe rrezikshmërinë e projektit të Ballkanit të Hapur, kur në të përfshihet një shtet hegjemon agresiv rajonal si Serbia.

Kufijtë e hapur i duan shtetet imperialiste

Pasi kërkoi për vite ngritjen e mureve në kufi dhe kufij të mbyllur me shtetet fqinje, edhe mund të kuptohen ata që kanë menduar se Trampi ka shumë respekt për kufijtë kombëtarë. Në fakt nuk ka. Ai i respekton kufijtë po aq sa izraelitët respektojnë kufirin me Sirinë, ose rusët kufirin me Donbasin, apo Xhorxh W. Bushi kufirin e Irakut.

Kur u pyet se pse mendonte se SHBA duhet të aneksonte Kanadanë, Trampi tha: “Për shkak se Kanadaja së bashku me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, kanë peshë. Hiqni qafe atë vijë artificialisht ndarëse dhe shihni se si duket dhe po ashtu do të ishte shumë më mirë për sigurinë kombëtare.” Pra "vija artificialisht ndarëse " nuk ka fare kuptim.

Ky qëndrim ndaj kufijve ka qenë prej kohësh një karakteristikë e përgjithshme e shteteve ekspansioniste, imperialiste dhe kolonialiste, siç mund ta shohim në perandori dhe "sfera ndikimi" të panumërta përgjatë historisë. Për shembull, shteti i Izraelit e trajton "kufirin" me Bregun Perëndimor me përbuzje të plotë. Shteti i izraelit i nxit "kolonët" izraelitë - d.m.th., pushtuesit dhe hajdutët - të zhvendosen në tokë që de jure është brenda kufijve të territorit të supozuar sovran palestinez.Megjithatë, kufiri është i hapur vetëm në njërin drejtim. Kufiri funksionon si i hapur për izraelitët, por është shumë i mbyllur për palestinezët.

Kjo ka qenë e vërtetë edhe për situata të tjera të panumërta koloniale. Për shembull, në shumë raste në shekullin e nëntëmbëdhjetë, shteti britanik subvencionoi plotësisht migrimin britanik në kolonitë afrikane. Për shembull, në koloninë e Kepit të Shpresës së Mirë në vitet 1820, migrantëve iu dhanë ferma, pajisje dhe ushqime. Politika të ngjashme u ndoqën në kolonitë e tjera britanike me shpresën se një popullsi e madhe anglishtfolëse do të shkonte atje dhe do të rivalizonte në numër popullsinë indigjene. Ka të ngjarë që sundimtarët britanikë në ato zona do t’i kishin pranuar të gjithë britanikët që shkonin, që do të thotë se në thelb kufiri ishte i hapur. Megjithatë, numri i britanikëve të gatshëm për t'u zhvendosur në Afrikë në atë periudhë rezultoi mjaft i vogël dhe ky kufi de facto i hapur çoi në migrim të kufizuar. Por natyrisht, kufiri nuk ishte i hapur në drejtimin e kundërt. Masa e konsiderueshme e popullsisë indigjene afrikane nuk kishte liri të zhvendosej në Mbretërinë e Bashkuar.

Shtetet ekspansioniste i shpërfillin kufijtë edhe për të lehtësuar lëvizjen e burimeve shtetërore, si personeli ushtarak. Për shembull, shteti i Izraelit, i cili prej kohësh ka shpërfillur kufirin sirian që të pushtonte Lartësitë e Golanit, kohët e fundit ka pushtuar edhe më shumë territor në Sirinë jugore. Izraelitët tani mburren se mali Hermon në Sirinë jugore gjendet "në Izraelin verior".

Kjo është tipike për çdo shtet që pretendon një "sferë ndikimi" dhe kështu mund të shpërfillë lirisht kufijtë kombëtarë brenda asaj sfere. Kjo është shpesh e vërtetë në të ashtuquajturën "territor jashtë vendit, por të afërt" të Rusisë dhe sigurisht që është rasti në Kontinentin Amerikan, ku Shtetet e Bashkuara pretendojnë një sferë të gjerë ndikimi sipas të ashtuquajturës Doktrina Monro. Në të vërtetë, është e vështirë të numërohet se sa herë SHBA-ja ka pushtuar vendet e Karaibeve dhe të Amerikës Latine si Meksika, Republika Domenikane, Haiti dhe Amerika Qendrore. Qeveria amerikane i trajton këta kufij si të paqenë sa herë që bëhen të pavolitshëm për Uashingtonin.

Pra, nuk është aspak për t'u habitur që Donald Trampi deklaroi se kufiri SHBA-Kanada është thjesht një "vijë artificialisht ndarëse". Kjo retorikë është shpesh hapi i parë në ndërtimin e argumenteve që mbështesin qëllime revanshiste ose ekspansioniste të një shteti. Izraelitët pretendojnë se Palestina nuk ekziston, prandaj nuk ka kufi. Moska deklaron se Ukraina Lindore është "Rusia historike", pra nuk ka kufi.

Trampi tani përdor retorikë të ngjashme duke ia përshtatur ekspansionizmit të tij aktual në Panama dhe Kanada, megjithëse është e qartë se Trampi nuk ka gjasa të kryejë ndonjë veprim që t’i ngjajë aneksimit të Kanadasë. Në fund të fundit, ai ka vetëm dy vjet derisa GOP të humbasë keq në zgjedhjet në mes të mandatit dhe agjenda e tij të avullojë në eterin e Uashingtonit.Megjithatë, shembulli Kanada-SHBA na kujton se integriteti i kufijve është shumë më i rrezikuar për shtetet më të vogla dhe më të dobëta që përballen me një shtet hegjemon rajonal si Izraeli, SHBA-ja apo Rusia. Janë shtetet më të vogla dhe më të dobëta ato që mbështeten më shumë në normat ndërkombëtare për sovranitetin territorial të shtetit, të shënuar me kufij.Ndonjëherë normat veprojnë, si në rastin e Kanadasë. Shpesh, ato nuk veprojnë si në rastet e pothuajse çdo vendi që është aq i pafat sa të jetë në kufi me shtetin e Izraelit.

https://mises.org/power-market/imperialist-states-love-open-borders?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR1f6KyvfOtzl2bttsOew-2SyKO2xXaR4HDx6ERg0hdTARHCYu6BkJqtYHs_aem_Hce_Qg0pyxvAIL1NRYA_yg&sfnsn=wa

Video

Në 2030 do ikni se keni qejf, jo se po ju përzë unë.

Një moment i veçantë humori shënoi takimin e djeshëm mes presidentit amerikan Donald Trump dhe kryeministrit hungarez Viktor Orban në Shtëpinë e Bardhë. I irrituar nga pyetjet, Trump reagoi duke theksuar se “asnjëherë nuk ka refuzuar të flasë për inflacionin”, dhe se “situata tani është shumë më e mirë se në kohën e Bidenit”. Në atë moment, në sallë hyri zëdhënësja e tij, Karolyn Leavitt. Trump i tregoi për debatet me gazetarët, dhe ajo reagoi menjëherë me tone të ashpra: “Është për të ardhur keq që gazetarët këtu harrojnë të përmendin faktin se ju trashëguat krizën më të rëndë të inflacionit në historinë moderne amerikane dhe po e korrigjoni atë për më pak se dhjetë muaj,” deklaroi Leavitt. Ajo shtoi se lufta kundër rritjes së çmimeve është prioriteti i përditshëm i presidentit Trump, edhe pse “mediat heshtin për këtë”. Deklaratat e saj duket se impresionuan kryeministrin hungarez, i cili me humor i tha Trumpit: “A mund ta marr për vete?” Trump qeshi dhe iu përgjigj: “Karolyn, kryeministri do të të ketë në Hungari.” Më pas, duke vazhduar në të njëjtin ton miqësor, Trump e përgëzoi Orbanin për “shijen e mirë” dhe i kërkoi me shaka zëdhënëses së tij të mos largohej prej tyre.

Protestuesit ndërprenë një shfaqje nga një orkestër izraelite në Paris, duke denoncuar gjenocidin e Tel Avivit në Gaza dhe duke akuzuar institucionet kulturore izraelite për larjen e krimeve të luftës. Aktivistët pro-palestinezë demonstruan gjithashtu jashtë performancës së të enjtes mbrëma në sallën e koncerteve të Filharmonisë së Parisit. Tensionet për luftën gjenocidale të Izraelit në Gaza janë derdhur shpesh në protesta në Francë.

Kur jeta të gjunjëzon dhe duket sikur ke humbur gjithçka e vetmja rrugë është të mos dorëzohesh por të ecësh përpara 26-vjeçari Mauro Glorioso, i cili mbeti i plagosur rëndë pas aksidentit të janarit 2023 te Murazzi në Torino, sot është diplomuar në Mjekësi dhe Kirurgji në spitalin “Le Molinette”. Ngjarja ndodhi mbrëmjen midis 20 dhe 21 janarit 2023, kur Mauro ndodhej me disa miq buzë lumit Po, në pritje për të hyrë në një lokal. Ai u godit nga një biçikletë elektrike që ishte hedhur nga lartësia e argjinaturës së Murazzit dhe mbeti i plagosur shumë rëndë. Për këtë aksident, një vajzë 20-vjeçare u dënua në shkallën e parë të gjyqit. “Është një emocion i madh, një rrugëtim i gjatë — është e bukur ndjesia kur arrin objektivin tënd, pavarësisht gjithçkaje,” tha Mauro. “Kam mësuar të përballem me një problem në një kohë: i pari ishte të diplomohem, tani mund të mendoj për të ardhmen dhe projektet e mia.”

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme