
Lufta Civile në Siri ka përfunduar. Konflikti i përgjakshëm përfundoi më në fund vitin e kaluar, pas më shumë se gjysmë milioni viktimash dhe një krize refugjatësh që detyroi mbi 5 milionë njerëz të largohen nga vendi.
Por tani që luftimet kanë mbaruar, shumë prej këtyre refugjatëve duket se nuk janë shumë të interesuar të kthehen. Në Gjermani, deri më tani vetëm 1,300 persona janë kthyer përmes programeve zyrtare që u ofrojnë atyre stimuj financiarë për kthim.
Numri i përgjithshëm i atyre që janë kthyer në Siri në gjysmën e parë të vitit vlerësohet të jetë 4,000, nga mbi një milion që mbërritën pas hapjes së kufijve nga Angela Merkel në vitin 2015.
Kjo ngre pyetjen nëse shumë prej këtyre refugjatëve janë vërtet refugjatë. Fundja, nëse po ikën vetëm për shkak të luftës, atëherë do të ktheheshe kur lufta përfundon. Mungesa e gatishmërisë për t’u kthyer tregon se shumë refugjatë parapëlqejnë të qëndrojnë në vendet që u dhanë strehim, ku kushtet ekonomike janë më të mira.
Gjermania është shembulli perfekt. Vendimi i zonjës Merkel për të pranuar kaq shumë refugjatë u paraqit fillimisht si një akt i madh moral, dhe njëkohësisht si një mundësi për të sjellë mjekët dhe inxhinierët e së ardhmes.
Pas reagimeve nga konservatorët, ajo theksoi në vitin 2016 se azili duhet të jetë i përkohshëm dhe se: “kur të ketë paqe sërish në Siri, kur IS të jetë mposhtur në Irak, atëherë ju do të ktheheni në vendin tuaj me njohuritë që keni fituar”.
Një dekadë më vonë, e gjithë kjo duket shumë naive. Disa prej atyre që erdhën si refugjatë rezultuan të jenë terroristë, duke kryer një sërë sulmesh që kanë tronditur vendin. Kjo ka nxitur mbështetjen për partinë populiste të djathtë Alternativa për Gjermaninë (AfD), e cila tani kryeson sondazhet.
Larg nga të qenit profesionistë dhe të arsimuar, shumë refugjatë kanë mbetur të papunë, duke përfituar nga sistemi bujar i ndihmës sociale të Gjermanisë. Gati gjysma e përfituesve të skemës kryesore të ndihmës sociale në Gjermani janë shtetas të huaj, me sirianët si një nga grupet më të mëdha.
Kjo është një nga sfidat më të mëdha të kohës sonë. Udhëtimi i lehtë dhe rrjetet sociale kanë bërë që njerëzit të lëvizin në mënyrë që më parë nuk ishte e mundur. Rreth 900 milionë njerëz duan të emigrojnë përfundimisht, shumë më tepër nga sa mund të përballojë çdo shtet apo kontinent. Shumë prej tyre duan të vijnë në Britani, tërhequr nga pasuria dhe mundësia për një jetë më të lehtë.
Por duke ardhur, ata tashmë po destabilizojnë vetë begatinë që kërkojnë.
Kjo është gjithashtu e padrejtë ndaj popullit britanik, i cili po përballet me një faturë prej miliarda paundësh për të ashtuquajturit azilkërkues. Por bamirësia e detyruar nuk është aspak bamirësi. Përmasat e rrjedhës së refugjatëve dhe roli i ligjeve për të drejtat e njeriut në lejimin e tyre kanë bërë që shumë refugjatë në Perëndim të mos jenë kontrolluar fare, disa kanë të kaluar kriminale, dhe edhe kur dënohen për krime, sërish nuk mund të dëbohen.
Prandaj është e nevojshme të ndryshohen ligjet që rregullojnë çështjen e refugjatëve. Shumica e këtyre ligjeve datojnë nga pas Luftës së Dytë Botërore dhe ishin me qëllime të mira. Por atëherë refugjatët ishin relativisht të ngjashëm me njëri-tjetrin, shpesh ata u kthyen në vendet e tyre, dhe dallimi në pasuri apo kapital shoqëror me vendet pritëse nuk ishte aq i madh. Sot, refugjatët do të ishte më mirë të trajtoheshin në mënyrë lokale, ku ka më pak probleme kulturore dhe financimi shkon më larg.
Duhet të jemi absolutisht të sigurt se statusi i refugjatit të jetë i përkohshëm. Kjo do të sigurojë që njerëzit të mund të kërkojnë siguri, por jo të hyjnë si emigrantë ekonomikë. Ky status duhet të rishikohet në mënyrë të rregullt dhe, kur situata në vendin e tyre të origjinës ndryshon, duhet të tërhiqet. Ata që kryejnë ndonjë krim duhet të humbin të drejtën e statusit të refugjatit dhe të dëbohen.
Britania ka parë një valë të paprecedentë kërkesash për azil vitet e fundit dhe megjithëse shumë prej tyre janë pranuar, kjo shpesh është bërë mbi baza të dyshimta të të drejtave të njeriut, dhe jo për shkak të rrethanave të vërteta.
Sipas Ligjit për Migrimin e Paligjshëm 2023, çdo person që ka hyrë në mënyrë të paligjshme nuk duhet të ketë të drejtë të kërkojë azil. Politikanët duhet të tërheqin mbrojtjen e refugjatit për çdo person që ka hyrë ilegalisht që kur ligji hyri në fuqi.
Kjo do të jetë një shenjë e qartë për ata që mendojnë të abuzojnë me ligjet tona për refugjatët, se nuk do t’u lejohet ta bëjnë. Në kombinim me trajtimin lokal të refugjatëve dhe rishikimet e rregullta të statusit të tyre, kjo do t’ia kthejë statusit të refugjatit kuptimin e tij origjinal: mbrojtje e përkohshme, dhe jo Kalë Troje për migracion ekonomik dhe abuzim të sistemit të ndihmës sociale, siç po ndodh sot.
The Telegraph