
Nga Dr Silvana Ruli
E gjeta të shtrirë, të dobësuar, të konsumuar nga dhimbjet, të thyer e të zhgënjyer… por sërish të ëmbël, si gjithmonë.
Një grua e thjeshtë, por e dashur për mua për disa vlera të rralla që gjithmonë kam çmuar: përkushtim, besnikëri, përulësi.
Në atë shtrat spitali, një nënë, grua, gjyshe dhe bijë mu shfaq mëshirshëm në të vërtetën e zhveshur të dështimit njerëzor dhe larg çdo retorike boshe politike.
Një e vërtetë e hidhur që shpeshherë injorohet nga shumëkush.
Unë, mjekja e aftë, u gjenda përballë limitit më ekstrem që njoh: pamundësisë për të ndryshuar nje dhimbje.
I gjithë bagazhi im profesional nuk mundi t’i ofronte asgjë, përveçse turpit.
Ndjeva plotësisht lakuriqësinë e dhimbjes dhe zhgënjimit: Vdekjen, e jetuar si një përdhunim.
Në pamundësi për t’i ofruar çfarë do dëshiroja si mjeke, u përkula dhe arrita ti jap vetëm një përkëdhelje të vetme atij dinjiteti të nëpërkëmbur.
Në pamundësi të një paqeje dinjitoze për një realitet ekstrem ajo përkëdhelje ishte gjithçka që mundesha.
Ndërkohë, vetëm pak metra më larg nga ky shtrat ku jeta ka vlerën e nje statistike, në një ekran flitet për inteligjencë artificiale në shëndetësi, për inovacion dhe të ardhme futuriste.
Absolutisht dakord. Vizioni inovativ, por jo koherent në vendin tim.
Asnjë progres që nuk arrin tek individi, nuk ka kuptim të ekzistojë.
Mjafton të hyjmë në një spital e të kemi kuruar pacientë për të kuptuar se nuk mund të fillojmë nga dronët dhe robotët, por nga individi, nga mungesa e dijes, nga mungesa e barnave, nga koha dhe përkujdesi serioz.
Përpara se të flasim për shëndetësinë digjitale, për inteligjencën artificiale dhe strategjitë futuriste, me gjithë rëndësinë që kanë, le të kujtojmë bazën e mjekësisë së vërtetë:
Kemi zgjedhur të jemi mjekë dhe nuk mund të mos shërbejmë.
Kush nuk e ka këtë në thelb, nuk e ka kuptuar ende mjekësinë.
Asnjë algoritëm nuk nevojitet pa ndërgjegje dhe moral. Asnjë algoritëm inteligjent nuk shërben kur ka duar që zgjaten për para dhe nuk shërbejnë siç duhet.
Nina, dhe të gjithë si ajo, meritojnë që ne të dalim nga zona komode e heshtjes.
Edhe unë… “mjekja e idhull-t”, që për 30 vite kam dhuruar jetë dhe shpresë pa fund, kam nevojën madhore që përballë saj e përballë gjithkujt të mos mbetem më me turp.
Ftoj, me respekt dhe dhimbje, të nisim nga individi, nga realiteti që ulëret.
Të rinisim nga ne, sepse progresi është një mbërritje, por nisja është përgjegjësimi dhe respekti ndaj vuajtjes.
Para se të premtojmë atë që nuk kemi, le të japim atë që na takon të japim.
Personalisht, ende nuk kam hasur asnjë teknologji që të zëvendësojë humanizmin.
Si pjesë e shkencës, kam bindjen e thellë që nuk ka mjekësi vetëm me shkencë, pa ndërgjegje, moral dhe koshiencë.
Le të fillojmë duke ofruar dinjitet.