Lifestyle 3 Gusht 2025, 07:39 Nga VNA

Bota po nxehet, ja çfarë po i bën trurit tonë

Ndaje në Whatsapp
Bota po nxehet, ja çfarë po i bën trurit tonë

Me përshkallëzimin e valëve të të nxehtit për shkak të ndryshimeve klimatike, shkencëtarët po përpiqen të kuptojnë se si temperaturat ekstreme ndikojnë në funksionimin e trurit të njeriut.

Një rast dramatik është ai i Jake, i cili pësoi krizën e parë epileptike kur ishte vetëm pesë muajsh, për shkak të të nxehtit ekstrem. Më pas, çdo verë e nxehtë shoqërohej me rikthim të krizave. Diagnoza ishte Dravet Syndrome, një sëmundje neurologjike e rrallë që shkaktohet edhe nga rritja e temperaturës trupore. Nëna e tij, Stephanie Smith, thotë se “verërat gjithnjë e më të nxehta dhe valët e të nxehtit po e rëndojnë edhe më shumë këtë gjendje tashmë të rëndë.”


Sipas neurologut britanik Sanjay Sisodiya, i cili studion lidhjen mes klimës dhe trurit, Dravet është vetëm një nga shumë sëmundjet neurologjike që përkeqësohen me temperaturat e larta. Ai thekson se gjatë valës së të nxehtit në Europë në vitin 2003, rreth 7% e vdekjeve të tepërta kishin shkak neurologjik, një shifër e ngjashme me atë të valës në Mbretërinë e Bashkuar në 2022.

Sëmundje si epilepsia, skleroza e shumëfishtë, goditjet në tru, migrena dhe encefaliti mund të përkeqësohen ndjeshëm gjatë të nxehtit. Truri është shumë i ndjeshëm ndaj temperaturës: kur nxehet shumë, molekulat që përcjellin sinjalet mes neuroneve mund të mos funksionojnë siç duhet, duke sjellë rreziqe serioze për ata që vuajnë nga sëmundje neurologjike.

Gjithashtu, ilaçet për sëmundje si skizofrenia ose epilepsia mund të pengojnë trupin në të ftohurin e vetvetes, duke rritur rrezikun për goditje nga të nxehtit. Edhe çrregullimet e gjumit të shkaktuara nga netët me temperatura të larta mund të çojnë në përkeqësim të simptomave.

Një tjetër shqetësim është rritja e rasteve me goditje në tru. Një studim me të dhëna nga 25 vende tregoi se në ditët më të nxehta kishte dy vdekje shtesë për çdo 1000 vdekje nga goditja ishemike. Bethan Davies thotë se “ndonëse duket një shifër e vogël, në shkallë globale kjo mund të përkthehet në mbi 10,000 vdekje shtesë në vit, që lidhen me të nxehtin ekstrem.”

Ndërsa planeti vazhdon të nxehet, rreziqet për shëndetin mendor dhe neurologjik pritet të rriten ndjeshëm.

Video

Gjashtë vjet pas tërmetit shkatërrimtar të 26 nëntorit, qindra banorë të pastrehë janë ende në pritje të banesave të premtuara nga programi i zvarritur dhe jotransparent i Rindërtimit. https://www.vna.al/sociale/rindertimi-banoret-ende-ne-pritje-te-shtepive-i17614

Protestat e fermerëve në Greqi po përshkallëzohen dita-ditës, me bllokada të shumta në rrugët kryesore, autostrada dhe pikat doganore në mbarë vendin. Ndërsa mobilizimet vazhdojnë të rriten, vëmendja është përqendruar te mbledhja e Komitetit Panhelenik javën e ardhshme, ku pritet të përcaktohet strategjia dhe kërkesat për zgjidhje konkrete. Bllokime të shumta janë regjistruar në Thesali, Greqinë Qendrore dhe Akaia, ndërsa sipas fermerëve, veprime edhe më radikale, si bllokimi i porteve dhe doganave, janë në shqyrtim. Aksi ndërkombëtar Kakavijë–Janinë mbetet i bllokuar, duke lejuar vetëm lëvizje emergjente dhe urgjenca mjekësore. Fermerët deklarojnë se kërkojnë masa urgjente dhe theksojnë se nuk pranojnë dialog formal pa rezultate të prekshme. Nga ana tjetër, qeveria paralajmëron masa të forta ndaj veprimeve agresive dhe përplasjeve me policinë, të cilat janë shfaqur gjatë përpjekjeve për të bllokuar edhe aksesin drejt aeroporteve. https://www.vna.al/rajoni/fermeret-greke-intensifikojne-protestat-bllokime-masive-ne-rruge-dogana-d-i17605

Departamenti i Sigurisë Kombëtare të SHBA-së publikoi pamje nga operacioni i ndalimit të një anijeje të lidhur me një kartel trafiku droge, që transportonte rreth 20,000 paund kokainë në Paqësorin Lindor. Në videot e publikuara shihet një snajperist i Rojës Bregdetare që godet motorin e skafit për ta çaktivizuar, duke lejuar më pas që një anije tjetër me forcat speciale të kryejë arrestimin e ekuipazhit. Operacioni tregon koordinimin e forcave amerikane për të parandaluar trafikun ndërkombëtar të drogës.

Këto janë pamjet kur një i moshuar në Durrës ka tentuar të vrasë bashkëshorten e tij me shkop druri. 70-vjeçarja shihet duke ikur me vrap nga shkallët e banesës në lagjen nr. 17, ndërsa i moshuari e ndjek me shkopin në dorë. Ngjarja ndodhi pas një konflikti mes çiftit, dhe si pasojë e sulmit gruaja pësoi dëmtime të rënda fizike, duke u dërguar menjëherë në Spitalin e Traumës në Tiranë. https://www.vna.al/kronika/tentoi-te-vriste-bashkeshorten-arrestohet-76-vjecari-ne-durres-i17596

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme