Lifestyle 2 Gusht 2025, 19:34 Nga VNA

Dieta Mesdhetare mbron trurin, ul me 28% zhvillimin e demencës

Ndaje në Whatsapp
Dieta Mesdhetare mbron trurin, ul me 28% zhvillimin e demencës

Një studim i ri tregon se ajo mund të ulë rrezikun e demencës deri në 28%, sipas një hulumtimi 13-vjeçar me mbi 130,000 pjesëmarrës të moshës së mesme, i cili lidhi modelet e ushqyerjes së shëndetshme me norma më të ulëta të demencës.

Studiuesit nga Universiteti Yonsei në Kore zbuluan se njerëzit që ndiqnin me përpikëri një dietë mesdhetare ose dietën MENTE kishin një rrezik më të ulët deri në 28% për të zhvilluar demencë. Kjo lloj diete është e pasur me vaj ulliri, peshk, arra, manaferra dhe perime me gjethe jeshile.

Studimi gjeti se njerëzit me dieta më të shëndetshme kishin gjithashtu më pak raste të dëmtimit të lehtë njohës, një gjendje që shpesh i paraprin demencës. Efektet mbrojtëse ishin më të forta tek gratë, të rriturit dhe ata që nuk ishin obezë. Nga ana tjetër, njerëzit me dieta më inflamatore kishin një rrezik 30% më të lartë për të zhvilluar demencë. Përfitimet nga një ushqyerje e shëndetshme ishin më të dukshme gjatë 10 viteve të para të studimit, duke sugjeruar se zakonet e hershme dhe të qëndrueshme kanë rëndësi.

Studiuesit thanë se dieta mund të jetë një nga mënyrat e pakta dhe me kosto të ulët për të reduktuar rrezikun e demencës, veçanërisht pasi trajtimet aktuale me ilaçe janë të shtrenjta dhe ofrojnë rezultate të kufizuara. Për shembull, një ilaç i ri kushton rreth 32,000 dollarë në vit dhe vetëm ngadalëson lehtësisht simptomat.

Me koston e kujdesit për demencën që pritet të arrijë në 384 miliardë dollarë këtë vit në SHBA dhe të trefishohet pothuajse deri në vitin 2050, parandalimi përmes zgjedhjeve ushqimore mund të bëjë një ndryshim të matshëm. Rritje të ngjashme po ndodhin edhe gjetkë; Koreja tashmë ka mbi një milion pacientë me demencë mbi moshën 60 vjeç, dhe pritet që këto shifra të dyfishohen në dekadat e ardhshme.

 

 

Video

Gjashtë vjet pas tërmetit shkatërrimtar të 26 nëntorit, qindra banorë të pastrehë janë ende në pritje të banesave të premtuara nga programi i zvarritur dhe jotransparent i Rindërtimit. https://www.vna.al/sociale/rindertimi-banoret-ende-ne-pritje-te-shtepive-i17614

Protestat e fermerëve në Greqi po përshkallëzohen dita-ditës, me bllokada të shumta në rrugët kryesore, autostrada dhe pikat doganore në mbarë vendin. Ndërsa mobilizimet vazhdojnë të rriten, vëmendja është përqendruar te mbledhja e Komitetit Panhelenik javën e ardhshme, ku pritet të përcaktohet strategjia dhe kërkesat për zgjidhje konkrete. Bllokime të shumta janë regjistruar në Thesali, Greqinë Qendrore dhe Akaia, ndërsa sipas fermerëve, veprime edhe më radikale, si bllokimi i porteve dhe doganave, janë në shqyrtim. Aksi ndërkombëtar Kakavijë–Janinë mbetet i bllokuar, duke lejuar vetëm lëvizje emergjente dhe urgjenca mjekësore. Fermerët deklarojnë se kërkojnë masa urgjente dhe theksojnë se nuk pranojnë dialog formal pa rezultate të prekshme. Nga ana tjetër, qeveria paralajmëron masa të forta ndaj veprimeve agresive dhe përplasjeve me policinë, të cilat janë shfaqur gjatë përpjekjeve për të bllokuar edhe aksesin drejt aeroporteve. https://www.vna.al/rajoni/fermeret-greke-intensifikojne-protestat-bllokime-masive-ne-rruge-dogana-d-i17605

Departamenti i Sigurisë Kombëtare të SHBA-së publikoi pamje nga operacioni i ndalimit të një anijeje të lidhur me një kartel trafiku droge, që transportonte rreth 20,000 paund kokainë në Paqësorin Lindor. Në videot e publikuara shihet një snajperist i Rojës Bregdetare që godet motorin e skafit për ta çaktivizuar, duke lejuar më pas që një anije tjetër me forcat speciale të kryejë arrestimin e ekuipazhit. Operacioni tregon koordinimin e forcave amerikane për të parandaluar trafikun ndërkombëtar të drogës.

Këto janë pamjet kur një i moshuar në Durrës ka tentuar të vrasë bashkëshorten e tij me shkop druri. 70-vjeçarja shihet duke ikur me vrap nga shkallët e banesës në lagjen nr. 17, ndërsa i moshuari e ndjek me shkopin në dorë. Ngjarja ndodhi pas një konflikti mes çiftit, dhe si pasojë e sulmit gruaja pësoi dëmtime të rënda fizike, duke u dërguar menjëherë në Spitalin e Traumës në Tiranë. https://www.vna.al/kronika/tentoi-te-vriste-bashkeshorten-arrestohet-76-vjecari-ne-durres-i17596

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme