Për të sqaruar opinionin publik, si fillim dua ta nis me një analizë të detajuar në lidhje me turizmin real dhe turizmin e propaganduar, ku sipas INSTAT kemi 11.7 milionë turistë të deklaruar për vitin 2024.
Aktualisht kemi tre kategori vizitorësh që nuk duhen llogaritur si turistë.
Kategoria e parë janë udhëtarët tranzit me pasaporta të huaja, të cilët shfrytëzojnë vendin tonë për tranzit, në rrugë tokësore, ajrore dhe detare dhe më pas udhëtojnë drejt vendeve të tyre, pa konsumuar asnjë natë fjetje në Shqipëri. Ata regjistrohen si në hyrje ashtu edhe në dalje në Pikat e Kalimit Kufitar dhe ndahen në tre grupime:
Grupi i parë: Janë qytetarët nga Kosova dhe Maqedonia e Veriut, që udhëtojnë drejt Europës apo nga Europa me mjete individuale ose autobusët e linjave nëpërmjet porteve detare ose kufijve tokësorë, të cilët përafërsisht llogariten në rreth 1.5 milionë udhëtarë.
Grupi i dytë: Janë qytetarët e vendeve kufitare, kryesisht nga Kosova dhe Maqedonia e Veriut, që shfrytëzojnë Aeroportin e Rinasit për shkak të çmimeve low-cost (që përafërsisht llogariten në rreth 500 mijë).
Grupi i tretë: Janë qytetarë nga Kosova dhe Maqedonia që shkojnë për pushime në Mal të Zi. Sipas të dhënave tona, rreth 200 mijë persona shkojnë për pushime në Mal të Zi, veçanërisht në Ulqin, dhe llogariten dy herë, si në vajtje ashtu edhe në ardhje, duke arritur në rreth 400 mijë.
Kategoria e dytë janë ekskursionet ditore.
Një numër i konsiderueshëm vizitorësh të huaj hyjnë në Shqipëri ose turistë të huaj lëvizin nga Shqipëria për ekskursione, të cilët kthehen brenda ditës dhe regjistrohen si turistë. Numri më i madh i hyrje-daljeve rezulton në Sarandë dhe në Muriqan, por nuk mungojnë edhe në PKK të tjera, si Qafë Thanë, Kakavijë, Kapshticë, etj.
Gjithashtu, turistët që kanë ardhur për pushime në plazh dhe që shkojnë në mënyrë të organizuar ose individuale për ekskursione në Ohër, Mal të Zi dhe Kosovë, kthehen brenda ditës në hotelin e rezervuar për pushime në plazh (që përafërsisht llogariten në rreth 500 mijë).
Kategoria e tretë janë turistët e kroçierave, të cilët variojnë nga 100-150 mijë.
Sipas kalkulimeve tona jozyrtare, në total numri i udhëtarëve tranzit, ekskursionistëve dhe vizitorëve me kroçiera me pasaporta të huaja llogaritet rreth 3.5 milionë vizitorë, të cilët nuk duhet të konsiderohen turistë.
Duke analizuar tregjet kryesore që furnizojnë vendin tonë me turistë, vërejmë se:
Në vend të parë është Kosova me rreth 4 milionë vizitorë. Megjithëse këtë lloj turizmi e kemi emërtuar shpesh si turizëm patriotik, këto duhet të konsiderohen si turistë ose vizitorë të huaj. Nga të dhënat e përmendura më sipër, duke zbritur vizitorët tranzit (afërsisht 1.5 milionë), mbeten rreth 2.5 milionë që mund të konsiderohen turistë, edhe pse me buxhet të ulët, pasi konsumojnë të paktën 1-2 net fjetje në strukturat akomoduese në Shqipëri.
Në vend të dytë është Italia me rreth 1 milion vizitorë. Nisur nga fakti që në Itali janë rreth 1 milion emigrantë shqiptarë, ku pjesa më e madhe e tyre janë të pajisur me pasaporta italiane, besoj se shtetas italianë me kombësi italiane mund të jenë rreth 400-500 mijë që llogariten si turistë realë. Pjesa tjetër prej 500 mijë janë me kombësi shqiptare, ku vetëm një përqindje e vogël e tyre akomodohen nëpër hotele (por që gjithsesi konsiderohen si turistë të huaj).
Në vend të tretë është Maqedonia e Veriut me 900 mijë vizitorë. Shumica e hyrjeve nga Maqedonia e Veriut janë vizitorë tranzit që përdorin Portin e Durrësit, kufirin me Malin e Zi dhe Aeroportin e Tiranës për lëvizjet e tyre, të cilët përllogariten afërsisht në 500 mijë. Numri real i atyre që vijnë për pushime dhe ture kulturore mbetet rreth 400 mijë.
Në vend të katërt është Mali i Zi me rreth 720 mijë vizitorë të huaj. Shumica e hyrjeve nga Mali i Zi janë vizitorë tranzit që përdorin Aeroportin e Tiranës për lëvizjet e tyre, të cilët përbëjnë rreth 500 mijë që nuk duhen llogaritur si turistë. Pjesa tjetër janë turistë ditorë që vijnë për ekskursion në Shqipëri si dhe ata që shkojnë për ekskursione ditore në Mal të Zi, të cilët llogariten në rreth 200 mijë.
Në vend të pestë është Greqia me rreth 700 mijë vizitorë. Edhe nga Greqia ka hyrje dhe dalje brenda ditës, që vijnë kryesisht nga porti i Korfuzit për ture ditore, por ky numër nuk është më shumë se 10-15%. Greqia ka rreth 1 milion emigrantë shqiptarë, shumica prej të cilëve kanë pasaporta greke dhe vijnë në Shqipëri tek shtëpitë e tyre, familjet apo të afërmit e tyre, të cilët nuk konsumojnë akomodim nëpër hotele. Megjithatë, rreth 500 mijë prej tyre duhet të konsiderohen si turistë.
Aktualisht, në shifrën prej 11.7 milionë turistësh që është publikuar për vitin 2024, në fakt duhej të përcaktohej si 11.7 milionë hyrje ose prezencë turistike, pasi siç e kam shpjeguar më lart, këtij numri duhet t’i zbriten rreth 3.5 milionë tranzitime ose ekskursione ditore, të cilët nuk duhen llogaritur si turistë. Pra, numri i turistëve realë që kanë gjeneruar para në ekonominë tonë është rreth 8.2 milionë, nga të cilët rreth 60% kanë shfrytëzuar struktura të ndryshme akomoduese (përfshirë dhe diasporën).
Për ta ilustruar me shembuj konkrete logjiken e përdorur, po ju referohem shifrave të raportuara nga disa vende rajonale, ku shihet që sipas madhësisë së vendit, apo mundësisë për të pasur vizitorë tranzit dhe ekskursionistë ditore, numri i turistëve të huaj në raport me numrin e prezencës turistike në këto vende, varion nga 33 – 60% e numrit të vizitorëve në total. Psh.
-Kroacia, raporton 60 milion udhëtarë të huaj, nga të cilët vetëm 20 milion janë turistë.
-Greqia, raporton 55 milion vizitorë të huaj, nga të cilët vetëm 32 milion janë turistë./Monitor
