- Historia e ishullit pranë brigjeve të Sazanit, fillimisht bazë ushtarake e regjimit komunist, më pas pikë strategjike italiane kundër trafikantëve dhe tani kufiri i ri i turizmit luksoz.
Media italiane Corriere della Sera i kushton një artikull projektit të dhëndrit të Trump, Jared Kushner, për ishullin e Sazanit. Sipas medias, ky investim mund të "rrezikojë" turizmin elitar në shtetin fqinj, Itali.
Investimi
Fillimisht bazë ushtarake e regjimit komunist të Enver Hoxhës, më pas një pikë e çmuar e rojes financiare dhe rojes bregdetare në luftën kundër trafikimit të njerëzve në rrugën e kanalit të Otrantos, dhe së fundmi një vend ekskluziv i zgjedhur nga dhëndri i ish-presidentit amerikan Donald Trump për një projekt të ri të kompanisë së tij të investimeve, i cili synon tregun e turizmit luksoz në Mesdhe.
Kjo është historia e çuditshme e Sazanit, ishullit të vogël pranë brigjeve shqiptare, 15 kilometra larg Vlorës dhe rreth 90 kilometra nga Otranto, me një sipërfaqe prej pak më shumë se pesë kilometrash të rrethuar nga një det kristalor, plazhe me rërë dhe shkëmbinj të mbuluar me vegjetacion mesdhetar që mbështjellin bunkerët e vjetër – dëshmitarë të heshtur të Luftës së Ftohtë, kur një rrip i ngushtë i Adriatikut ndante dy botë të ndryshme.
Një skenar tipik i gjeopolitikës së shekullit të kaluar, ndërsa tani për këtë ishull thuajse të pabanuar po vizatohet një e ardhme krejt ndryshe falë një operacioni të madh imobiliar, që do ta shndërrojë atë në një destinacion ëndrrash për milionerët në pushime.
Kthesa ndodhi disa javë më parë, kur qeveria shqiptare miratoi projektin e Jared Kushner, bashkëshortit të Ivanka Trump dhe dhëndrit të Donald Trump. “Investimi i parashikuar për Sazan Island Touristic Resort me vlerë 1.4 miliardë euro plotëson kriteret e legjislacionit për investimet strategjike,” thuhet në vendimin e Tiranës, i cili i dha dritën jeshile operacionit të fondit Affinity Partners, që pritet të ndryshojë të ardhmen e ishullit.
Në vitet ’90, Sazani ishte një pikë kyçe për autoritetet italiane në luftën kundër trafikimit të emigrantëve të paligjshëm, kur patrullat detare përpiqeshin të ndalonin gomone që niseshin nga Saranda – e cila, disa dekada më vonë, është kthyer në një nga perlat e turizmit shqiptar.
Në Sazan do të ndërtohet një strukturë luksoze me vila të futura në shkëmbinjtë që zbresin drejt detit. Pikërisht këtu, në këtë cep të vogël të Mesdheut, do të krijohet një oaz i qetë me rezidenca të ofruara për klientë milionerë të gatshëm të paguajnë shuma të mëdha për të shijuar një peizazh mahnitës – gjithçka e konceptuar në një nivel ekstra-luksoz.
Pra, Shqipëria nuk po synon më turizmin “low cost”. Përkundrazi, duke u mbështetur te suksesi i sezonit të kaluar veror, vendi po pozicionohet si një destinacion ekskluziv, çka po fillon të shqetësojë operatorët turistikë në Pulia. Sidomos në bregdetin midis Otrantos dhe Castros, ku në ditët më të kthjellëta malet shqiptare duken aq afër, ekziston frika se Shqipëria mund të marrë një pjesë të rëndësishme të tregut turistik falë çmimeve konkurruese.
Deri pak kohë më parë, bindja se Pulia ofron shërbime më të mira ishte një garanci për operatorët turistikë italianë. Por tani, transformimi i Sazanit po trondit këtë siguri, duke vënë në pikëpyetje idenë se Shqipëria është thjesht një destinacion “low cost”. Pulia kishte arritur të pozicionohej si një nga zonat më tërheqëse të Mesdheut, veçanërisht pas promovimit të fuqishëm gjatë samitit të G7 në Borgo Egnazia.
Megjithatë, projekti i Jared Kushner po ecën me ritme të shpejta, edhe pse rruga përpara mbetet e gjatë. Për momentin, Sazani është ende i mbushur me rrënojat e ndërtesave të vjetra dhe bunkerëve të ndërtuar nga regjimi komunist. Por gjatë muajve të verës, ishulli tashmë vizitohet nga turistë që mbërrijnë me anije për ekskursione ditore – për disa dhjetëra euro, ata mund të eksplorojnë plazhet dhe shpellat nënujore për disa orë.
Gjithçka para se edhe këtu të nisë epoka e turizmit të luksit.
