
Kur Vladimir Putin mori postin e presidentit të përkohshëm të Rusisë në fillim të vitit 2000, ish-agjenti i shërbimit sekret ishte një enigmë për shumëkënd. Në këtë artikull historik, shikohet si ky udhëheqës i papritur i mbijetoi një fëmijërie të vështirë për të arritur majën e pushtetit në Kremlin.
Presidenti rus Boris Jelcin bëri një njoftim tronditës më 31 dhjetor 1999, duke u thënë shikuesve në televizion se po jepte dorëheqjen, duke deklaruar se Rusia kishte nevojë për "politikanë të rinj, fytyra të reja, njerëz inteligjentë, të fortë dhe energjikë." Mes korrupsionit të përhapur dhe problemeve të mëdha politike e sociale, presidenca e Jelcinit ishte bërë gjithnjë e më e paqëndrueshme dhe e paparashikueshme. Ndërsa ai kishte luajtur një rol kyç në shembjen e Bashkimit Sovjetik në 1991, koha e tij në detyrë ishte një periudhë traumatike për Rusinë, ndërsa ajo transformohej nga një ekonomi shtetërore komuniste në një treg të lirë.
Në mesnatë, pasardhësi i Jelcinit, Vladimir Putin, mbajti fjalimin e tij të parë televiziv si president i përkohshëm. "Nuk do të ketë vakum pushteti," premtoi ai. Por pati edhe një paralajmërim: "Çdo përpjekje për të tejkaluar kufijtë e ligjit dhe kushtetutës ruse do të shtypet me vendosmëri." Putin, i hollë, në formë fizike dhe i përmbajtur, ishte i mirëpritur në një vend që ishte mësuar me sjelljen e paparashikueshme të Jelcinit, i cili ishte aq i varur nga alkooli dhe i sëmurë, saqë ishte lajm kur arrinte të shkonte në zyrë.
Kur Putin u bë kryeministër në gusht 1999, ai ishte një ish-agjent i KGB-së, i marrë nga anonimiteti relativ. Në fund të vitit, kur mori postin e presidentit të përkohshëm, ai fitoi popullaritet për qasjen e tij të ashpër ndaj luftës në republikën separatiste të Çeçenisë. Në zgjedhjet e mbajtura në mars 2000, Putin u konfirmua si president pasi siguroi gati 53% të votave në raundin e parë. Sondazhet sugjeronin se shumica e rusëve dëshironin stabilitet ekonomik mbi të gjitha. Mesazhi themelor i Putinit për votuesit ishte se ai do ta bënte Rusinë të fortë përsëri.
Udhëheqësi i ri i vendit më të madh në botë kishte arritur majën duke lënë shumë pak gjurmë. Ishte e qartë që 47-vjeçari ishte një burrë që pëlqente të dukej dhe të fliste si i ashpër – një mjeshtër xhudoje që bënte deklarata të tilla si të quante shkelësit e ligjit "minj që duhen shtypur". Por kush ishte në të vërtetë?
Putin u rrit në Shën Petersburg, atëherë i njohur si Leningrad. E themeluar nga cari Pjetri i Madh, ajo ishte një qytet plot ndikime perëndimore, por gjithashtu me jehonat e të kaluarës madhështore perandorake të Rusisë. BBC-ja foli në 2001 me trajnerin e vjetër të xhudos të Putinit, i cili tha se ai ishte një nxënës yll me potencial për të hyrë në ekipin olimpik. Anatoly Rakhlin shpjegoi se Putin ishte gjithmonë i vendosur për të fituar, nëse jo me forcë të pastër, atëherë duke i mashtruar kundërshtarët e tij: "Ai mund të hidhte me aftësi të barabartë në të dy drejtimet, majtas dhe djathtas."
Putin lindi në 1952, shtatë vjet pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, pas rrethimit të Leningradit që vrau vëllain e tij më të madh dhe që prindërit e tij mezi mbijetuan. Ai u rrit në një apartament të mbipopulluar komunal me kuzhinë dhe banjo të përbashkët, të mbushur me minj dhe buburreca. Ai kujtonte në autobiografinë e tij se si, si fëmijë, duhej të luftonte minjtë në shkallët e tij.
Shoku i fëmijërisë, Maria Osorina, një psikologe, i tha BBC-së në 2003 se ishte "mbijetesa e më të fortëve" në atë mjedis të ashpër ku ata u rritën. "Ai ishte i vogël, i dobët dhe mjaft i pafuqishëm. Prindërit e tij të moshuar ia mësuan rëndësinë e forcës dhe mbijetesës."
Putin ka qenë në pushtet për një çerek shekulli, më gjatë se çdo udhëheqës tjetër i Kremlinit që nga diktatori sovjetik Josif Stalin. Tani që është 72 vjeç dhe në mandatin e tij të pestë si president, shkroi Paul Kirby i BBC-së më herët këtë vit, "çdo shenjë e opozitës ndaj sundimit të tij ka zhdukur dhe ka pak gjasa që ta ndalojë dikush të qëndrojë në pushtet, nëse dëshiron, deri në vitin 2036".
BBC