Nga Dr. Ledia Lazri për Euronews
Sipas Eurostat në vitin 2021, kishte rreth 47,000 vdekje për shkak të vetëvrasjes në BE.
Numri i vdekjeve nga vetëvrasja po bie në BE. Në vitin 2021, kishte rreth 47,000 vdekje për shkak të vetëvrasjes në bllokun me 27 vende, duke u ulur me 13.3% nga viti 2011, kur të dhënat filluan të regjistroheshin.
Kjo është ekuivalente me një mesatare prej 10.2 vdekjesh për 100,000 njerëz.
“Edhe një vetëvrasje është një e tepërt. Kështu që fakti që kemi pasur një rënie të normës së vetëvrasjeve me 13% në BE dhe, natyrisht, një rënie më të ngadaltë të vetëvrasjeve në pjesën tjetër të botës, megjithatë, do të thotë një gjë dhe vetëm një gjë: se nuk duhet të festojmë, por duhet të nxjerrim mësime,” tha Dr. Ledia Lazëri, Këshilltare Rajonale për Shëndetin Mendor në Zyrën Rajonale për Evropën të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), për Euronews.
Sllovenia regjistroi normën më të lartë të vetëvrasjeve në BE në vitin 2021 me 19.8 vdekje për 100,000 banorë. Ajo ndiqet nga Lituania dhe Hungaria.
Në anën tjetër të shkallës, Qipro regjistroi normat më të ulëta të vdekjeve të standardizuara nga vetëvrasja me 2.7 vdekje për 100,000 banorë. Ajo është përpara Greqisë dhe Italisë.
Norma e vetëvrasjeve mbetet më e lartë te meshkujt sesa te femrat, me meshkujt që përbëjnë mbi tre të katërtat e të gjitha vdekjeve nga vetëvrasja.
Numri më i lartë i vdekjeve nga vetëvrasja në BE u regjistrua në grupmoshën 45 deri në 64 vjeç, me 17,441 vdekje, duke përbërë 37% të totalit, sipas Eurostat-it.
Parandalimi i vetëvrasjeve
Pavarësisht këtij suksesi në uljen e vetëvrasjeve, hendeku në trajtimin e problemeve të shëndetit mendor në Evropë mbetet i lartë, tha Dr. Ledia Lazëri, duke bërë thirrje për përfshirjen e faktorëve të tjerë përveç profesionistëve të shëndetit në parandalimin e vetëvrasjeve.
"Ne kemi nevojë gjithashtu për një bashkëpunim më të fortë me, për shembull, policinë. Kemi nevojë për një bashkëpunim më të fortë me drejtësinë dhe burgjet, sepse një numër i konsiderueshëm vetëvrasjesh ndodhin në institucione si burgjet, për shembull. Dhe kemi nevojë për një bashkëpunim të mirë me shkollat. Kemi nevojë për një bashkëpunim të mirë me vendin e punës,” tha Dr. Ledia Lazëri.
Organizata Botërore e Shëndetësisë publikoi udhëzuesin LIVE LIFE, një udhëzues për zbatimin e parandalimit të vetëvrasjeve në vende, në vitin 2021, duke përshkruar disa strategji që janë vërtetuar se janë efektive për parandalimin e vetëvrasjeve.
E para është kufizimi i qasjes në mjetet për përfundimin e vetëvrasjes, si armët, pesticidet apo disa pika të urave; e dyta është bashkëpunimi me median për raportimin përgjegjës të vetëvrasjeve; një tjetër është të ndihmohet popullata me aftësi socio-emocionale; dhe e fundit, por jo më pak e rëndësishme, strategjia e katërt dhe përfundimtare është identifikimi i hershëm i sjelljeve vetëvrasëse.
Thyerja e stigmës
“Ka disa vende që kanë një perceptim se vetëvrasjet janë rritur. Unë do të argumentoja se në vend të një rritje të vetëvrasjeve, ne kemi një raportim më të mirë të vetëvrasjeve për shkak të reduktimit të stigmës,” tha Dr. Ledia Lazëri.
Megjithatë, në shumë kultura, “stigma rreth vetëvrasjeve është ende shumë, shumë e lartë”, shtoi ajo.
Këshilltarja rajonale e OBSH-së gjithashtu dëshiron të rrëzojë mitin mes profesionistëve të kujdesit shëndetësor që nëse flet për vetëvrasjen me dikë, do të shkaktosh ide vetëvrasëse tek ai person.
“Asnjëherë mos ngurroni të flisni për vetëvrasjen me një person që mendoni se po mendon të kryejë një vetëvrasje,” tha Dr. Ledia Lazëri. “Në këtë mënyrë, fitoni kohë dhe me shumë gjasa po shpëtoni një jetë vetëm sepse po flisni për sfidën më të madhe të tyre dhe po u jepni atyre një mundësi ta nxjerrin jashtë vetes."
