Një titull në gazetën liberale izraelite Ha’aretz këtë javë e përshkruan qartë situatën: “Tsunami diplomatik po afrohet,” paralajmëronte artikulli, “ndërsa Evropa fillon të veprojë kundër ‘çmendurisë totale’ të Izraelit në Gaza.”
Sulmi diplomatik i kësaj jave ka marrë shumë forma, jo të gjitha të parashikuara. Nga dënimet e fuqishme ndërkombëtare ndaj veprimeve të Izraelit në Gaza, deri te vrasja tronditëse e dy anëtarëve të stafit të ambasadës izraelite në Uashington, kjo ka qenë një javë e trazuar për shtetin hebre.
Valët filluan të godasin brigjet izraelite të hënën në mbrëmje, kur Britania, Franca dhe Kanadaja publikuan një deklaratë të përbashkët duke dënuar veprimet e “rënda” të Izraelit në Gaza.
Të tre vendet paralajmëruan për mundësinë e “veprimeve të tjera konkrete” nëse Izraeli vazhdonte ofensivën e tij ushtarake dhe nuk lehtësonte kufizimet për ndihmat humanitare.
Gjithashtu, ata kërcënuan me sanksione të “targetuara” në përgjigje të aktivitetit të Izraelit në vendbanimet e Bregut Perëndimor.
Një deklaratë nga 24 vende donatore pasoi, duke dënuar një model të ri të shpërndarjes së ndihmave për Gazën të mbështetur nga Izraeli.
Por ky ishte vetëm fillimi.
Të martën, Britania pezulloi bisedimet tregtare me Izraelin dhe njoftoi se një udhërrëfyes për bashkëpunimin e ardhshëm ishte nën shqyrtim. Një raund i ri sanksionesh u vendos ndaj vendbanimeve hebreje, përfshirë Daniela Weiss, një figurë e njohur që u shfaq në dokumentarin e fundit të Louis Theroux, The Settlers.
Ambasadorja e Izraelit në Londër, Tzipi Hotovely, u thirr në Ministrinë e Jashtme britanike, një veprim që zakonisht rezervohet për vende si Rusia dhe Irani.
Për më keq për Izraelin, shefja e politikës së jashtme të BE-së, Kaja Kallas, tha se një “shumicë e fortë” e vendeve të bllokut mbështeste rishikimin e Marrëveshjes së Asociimit 25-vjeçare me Izraelin.
“Mjaft është mjaft”
Arsyet e këtij dënimi diplomatik dukeshin mjaft të qarta.
Dëshmitë se Gaza ishte më afër urisë masive se kurrë më parë, që nga fillimi i luftës pas sulmit të Hamasit në tetor 2023, po shkaktonin tronditje në të gjithë botën.
Ofensiva ushtarake e Izraelit dhe retorika që e shoqëronte sugjeronin se kushtet në këtë territor të goditur do të përkeqësoheshin edhe më shumë.
Duke folur për deputetët të martën, Sekretari i Jashtëm britanik, David Lammy, veçoi fjalët e ministrit të financave të Izraelit, Bezalel Smotrich, i cili kishte folur për “pastrim” të Gazës, “shkatërrimin e asaj që ka mbetur” dhe zhvendosjen e popullsisë civile në vende të treta.
“Duhet ta quajmë këtë atë që është,” tha Lammy. “Është ekstremizëm. Është i rrezikshëm. Është i neveritshëm. Është monstruoz. Dhe e dënoj atë në termat më të fortë të mundshëm.”
Smotrich nuk është vendimmarrës kur bëhet fjalë për drejtimin e luftës në Gaza. Më parë, deklaratat e tij të ndezura mund të ishin lënë mënjanë.
Por duket se ato kohë kanë mbaruar. Me të drejtë ose pa të drejtë, kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu shihet si i nënshtruar ndaj kolegëve të tij të ekstremit të djathtë. Kritikët e akuzojnë për ndjekjen e pandalshme të një lufte, pa marrë parasysh jetët e civilëve palestinezë ose pengjet izraelite që ende mbahen në Gaza.
Vende që kanë mbështetur prej kohësh të drejtën e Izraelit për vetëmbrojtje po fillojnë të thonë “mjaft është mjaft.”
Kjo javë ishte padyshim një moment i rëndësishëm për kryeministrin britanik Sir Keir Starmer, një mbrojtës i fortë i Izraelit (ai dikur tha: “Unë mbështes sionizmin pa asnjë rezervë”) i cili vitin e kaluar u përball me kritika të forta brenda Partisë Laburiste për hezitimin e tij për të kërkuar një armëpushim në Gaza.
Të martën, Sir Keir tha se vuajtjet e fëmijëve të pafajshëm në Gaza ishin “plotësisht të patolerueshme.”
Në përgjigje të kësaj veprimi të pazakontë të koordinuar nga disa prej aleatëve më të fortë të vendit të tij, Netanyahu reagoi ashpër, duke sugjeruar se Britania, Franca dhe Kanadaja ishin fajtore për mbështetje ndaj Hamasit.
“Kur vrasësit masivë, përdhunuesit, vrasësit e foshnjave dhe rrëmbyesit ju falënderojnë, ju jeni në anën e gabuar të drejtësisë,” postoi ai në X.
“Ju jeni në anën e gabuar të njerëzimit dhe në anën e gabuar të historisë.”
Ministri i Jashtëm izraelit, Gideon Sa’ar, shkoi edhe më tej, duke sugjeruar se kishte një “linjë të drejtpërdrejtë” mes kritikëve të Izraelit, përfshirë Starmer, dhe vrasjes të mërkurën në mbrëmje të Yaron Lischinsky dhe Sarah Lynn Milgrim, dy punonjës të ambasadës izraelite të vrarë jashtë Muzeut Hebraik në Uashington.
Por pavarësisht shpërthimeve të simpatisë pas të shtënave, qeveria izraelite duket gjithnjë e më e izoluar, me aleatët perëndimorë dhe anëtarë të shquar të diasporës hebraike që të gjithë shprehin zemërim dhe ankth për luftën në Gaza.
Lord Levy, ish-i dërguari për Lindjen e Mesme dhe këshilltar i Tony Blair, tha se mbështeste kritikat ndaj qeverisë aktuale, madje sugjeroi se ato mund të kishin ardhur “pak vonë.”
“Duhet të ketë një qëndrim, jo vetëm nga ne në këtë vend, por ndërkombëtarisht, kundër asaj që po ndodh në Gaza,” tha ai për Radio BBC 4. Ai e përshkroi veten si “një hebre shumë krenar…që kujdeset me pasion për Izraelin.”
Por i heshtur, gjatë gjithë kësaj, është njeriu i vetëm që mund të ndalojë luftën, nëse do të donte.
Në fund të turneut të tij të fundit në Gjirin Persik, Donald Trump tha: “Shumë njerëz po vdesin nga uria.”
Zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë treguan se presidenti i SHBA ishte i frustruar me luftën dhe dëshironte që qeveria izraelite “ta mbyllte atë.”
Por ndërsa liderët e tjerë perëndimorë nxjerrin deklarata zemërimi, Trump pothuajse nuk po thotë asgjë./ BBC
