Sociale 20 Janar 2025, 16:24 Nga VNA

Martin Luther King: Trashëgimia e një lideri që frymëzoi Amerikën

Ndaje në Whatsapp
Martin Luther King: Trashëgimia e një lideri që frymëzoi
  • Sot është Dita e Martin Luther King Jr. Ai është i vetmi jo-president, ditëlindja e të cilit është një festë zyrtare në SHBA

“Puna ime është thjesht një përpjekje për t’i thënë Amerikës se keni një ideal të mrekullueshëm dhe duhet të jetoni sipas tij,” tha Martin Luther King Jr. në një intervistë ekskluzive të BBC-së më 1961. Cila është e vërteta pas mitologjisë që rrethon këtë lider të të drejtave civile? "Nuk është kurrë e lehtë për dikë të pranojë rolin e simbolizmit pa kaluar në momente të vazhdueshme vetë-analize," tha Reverend Dr. Martin Luther King Jr. për programin Face to Face të BBC-së më 1961.

Intervista e BBC-së u zhvillua midis dy ngjarjeve të rëndësishme në lëvizjen për të drejtat civile. Ajo u regjistrua gjashtë vite pasi King udhëhoqi bojkotin 381-ditor të autobusëve të Montgomery-t, pas refuzimit të Rosa Parks për t'ia lëshuar vendin e saj një burri të bardhë, dhe dy vite para se ai të mbante fjalimin e tij "Unë kam një ëndërr" në Marshimin e vitit 1963 në Washington. Intervista e John Freeman eksploron përvojat e hershme që ndihmuan në formësimin e pikëpamjeve politike dhe etike të King.

Martin Luther King Jr. njihet si fytyra e luftës për të drejtat civile në mes të shekullit të 20-të, fitues i Çmimit Nobel për Paqen dhe i vetmi jo-president, ditëlindja e të cilit është një festë zyrtare në SHBA. I lindur në një Atlanta thellësisht të ndarë nga segregacioni më 15 janar 1929, ai u quajt fillimisht Michael, sipas babait të tij Rev. Michael King, i cili ishte pastor kryesor në Kishën Baptiste Ebenezer në Atlanta. Megjithatë, gjatë një udhëtimi në Gjermani, King Sr. u frymëzua për të ndryshuar emrin e tij dhe të birit në Martin, sipas liderit të Reformës Protestante.

I rritur në kishë dhe duke përjetuar një edukim “relativisht të rreptë”, King Jr. u regjistrua në Kolegjin Morehouse në moshën 15 vjeçare dhe iu bashkua linjës së gjatë të pastorëve të familjes së tij, duke marrë një diplomë në hyjnizim nga Seminari Teologjik Crozer. Më vonë, në Universitetin e Bostonit, King mori doktoraturën në teologji sistematike. “Nuk e kisha idenë që do të katapultohesha në një pozitë lidershipi dhe në luftën për të drejtat civile,” thotë King.

Trashëgimia e MLK luan një rol qendror në projektin e ndërlikuar të Shteteve të Bashkuara. Madje edhe fjalimi i tij më i famshëm, "Unë kam një ëndërr", është thelbësisht amerikan: i frymëzuar nga Bibla, Deklarata e Pavarësisë, Kushtetuta e SHBA-së dhe Proklamata e Emancipimit dhe Fjalimi i Gettysburg-ut i Abraham Lincoln-it. “Puna ime është thjesht një përpjekje për t’i thënë Amerikës se keni një ideal të mrekullueshëm dhe duhet të jetoni sipas tij,” thotë Martin Luther King në intervistën për BBC. “Kjo problematikë mund të zgjidhet në Shtetet e Bashkuara nëse mjaft njerëz ia kushtojnë jetën e tyre shembjes së të gjitha pengesave që ndajnë njerëzit mbi bazën e racës apo ngjyrës,” thotë ai.

Megjithatë, ajo ishte ende larg të qenit realitet. "Shumica dërrmuese [e afro-amerikanëve] ende përballen me probleme të pasigurisë ekonomike dhe izolimit shoqëror," tha King për BBC në vitin 1961. Sot, vajza e tij, Dr. Bernice King, ka prirjen të pajtohet me vlerësimin e të atit. Bernice King i thotë BBC-së se “integrimi sipërfaqësor” mbetet i përhapur dhe formal. “Do të shihni pak më shumë se një përfaqësues simbolik të zgjedhur, por ende nuk është një përfaqësim i vërtetë në të gjitha nivelet, veçanërisht në vendet me ndikim të rëndësishëm.”

Trashëgimia është në mendjen e Bernice King: trashëgimia e familjes së saj, vetë asaj dhe misionit më të madh të rezistencës paqësore. Babai i saj përfaqëson një frymëzim “të gjerë por gjithëpërfshirës” për punën e saj si avokate dhe ministre. “Ai kishte këtë aftësi të jashtëzakonshme për të kuptuar njerëzimin dhe për të folur në një mënyrë që prekte zemrat dhe zgjonte njerëzit për një ndjeshmëri më të madhe,” thotë ajo.

Bernice King është fëmija më i vogël i MLK-së, tani CEO e Qendrës King, një qendër arsimore jofitimprurëse e themeluar nga nëna e saj Coretta Scott King. Si fëmijë, “e dija që do të kisha ndikim në ndonjë fushë të lidhur me shërbimin ndaj njerëzimit,” thotë Bernice King. Ajo ishte pesë vjeçe kur babai i saj u vra nga një supremacist i bardhë në Memphis, Tennessee.

Kujtimi i Dr. Martin Luther King është një "mjet i fuqishëm politik" në historinë e SHBA-së, thotë Dr. Hajar Yazdiha, një studiues sociologjie që ka shkruar Lufta për King-un e Popullit: Si Politika Transformon Kujtesën e Lëvizjes për të Drejtat Civile, ku gjurmon 40 vite të keqpërdorimeve të trashëgimisë së King (siç është përdorimi i citateve të MLK për të kundërshtuar presidencën Obama). Sanitizimi i historisë së Dr. King ka “pasoja të rrezikshme për demokracinë,” thotë Dr. Yazdiha, e cila beson se rreziku i keqinterpretimit të një figure kaq kyçe në historinë amerikane është i madh. “Kujtimet tona kolektive janë historitë që përbëjnë identitetin tonë kombëtar, kuptimet tona për atë se kush jemi si komb dhe si njerëz,” thotë Dr. Yazdiha për BBC. “Mënyra se si tregojmë historinë na mëson kush janë heronjtë dhe armiqtë, si në të kaluarën ashtu edhe sot.”

BBC

Video

Një aksident rrugor është regjistruar pasditen e sotme, rreth orës 16:00, në aksin Lezhë–Shkodër, në kryqëzimin e Gjadrit. Sipas informacioneve paraprake, dy automjete janë përplasur me njëra-tjetrën, ku njëri prej tyre ka dalë nga rruga dhe ka përfunduar në kanal. Në aksident janë përfshirë një mjet që drejtohej nga një shtetas malazez dhe një automjet tjetër me drejtues një shtetas italian. Si pasojë e përplasjes, janë dëmtuar drejtuesit e të dy mjeteve, si edhe një pasagjere që udhëtonte në automjetin me targa italiane. Të plagosurit janë transportuar menjëherë në spitalin e Lezhës për ndihmë mjekësore dhe, sipas burimeve zyrtare, ndodhen jashtë rrezikut për jetën.

Një ngjarje e rëndë me armë zjarri është regjistruar mesditën e sotme në qytetin e Kukësit, ku si pasojë kanë mbetur të plagosur dy persona. Sipas informacioneve zyrtare, rreth orës 14:35, në një lokal pranë një pallati në zonën e Radio Kukësit, janë plagosur me armë zjarri shtetasit Amarlido Cena, 36 vjeç, dhe Sadik Kapica, 65 vjeç. Të plagosurit janë transportuar për ndihmë mjekësore dhe ndodhen nën kujdesin e mjekëve. Nga hetimet paraprake, Policia dyshon se autorë të ngjarjes janë shtetasit Fatri Iseberi, 39 vjeç, dhe Ndricim Iseberi, 38 vjeç, vëllezër, të cilët janë identifikuar dhe shpallur në kërkim.

Porti i Vlorës po përjeton rritje të ndjeshme të fluksit të pasagjerëve në kuadër të lëvizjeve të fundvitit. Mëngjesin e së dielës kanë mbërritur 692 pasagjerë dhe 147 automjete me tragetin Brindisi–Vlorë, ndërsa një ditë më parë janë regjistruar rreth 300 pasagjerë. Autoritetet parashikojnë kulmin e fluksit më 23–24 dhe 26–29 dhjetor. Strukturat portuale janë angazhuar për të garantuar përpunim normal dhe shmangien e vonesave.

Dhjetëra tonë patate kanë ndotur rrugët e Brukselit pasi fermerët evropianë organizuan një protestë kundër rritjes së kostove, çmimeve të ulëta dhe politikave të BE-së. Pasojat e befasishme kanë kthyer qendrën e qytetit në një simbol të zemërimit rural dhe presionit ekonomik. Por teksa fermerët kanë hedhur patatet në tokë në shenjë protestë, qytetarë të shumtë kanë rendur në shesh për të mbledhur për gatim.

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme