- Fitorja e Trump-it, entuziazmi i Musk-ut dhe (arsyet) pse Zuckerberg qëndroi në heshtje. Roli i rrjeteve sociale në votën në SHBA: "Ti je media tani".
- Çfarë ka ndryshuar që nga zgjedhjet e para të pazakonta të 2016-s dhe humbja e Trump-it, e shoqëruar me sulmin në Capitol Hill, në 2020: rrjetet sociale, vota amerikane dhe roli i Musk dhe Zuckerberg.
"Ti je media tani". Misioni u përmbush. Me këtë frazë në X - platformën e tij X - Elon Musk vulos një pjesë të rëndësishme të fushatës zgjedhore që ka bërë për Donald Trump, i cili sapo është bërë presidenti i 47-të i Shteteve të Bashkuara. Që kur e bleu këtë rrjet social, të njohur më parë si Twitter, në tetor 2022, Musk ka normalizuar përhapjen e informacionit të rremë, të shtrembëruar dhe polarizues në emër të lirisë së shprehjes pa kufizime dhe ka ulur investimet dhe personelin që merren me moderimin e përmbajtjes. Tani, çdo përdorues mund të blejë simbolin e "verifikimit" blu pranë emrit të tij, që deri në prill 2023 ishte i rezervuar për profilet zyrtare të personave apo organizatave, duke u dhënë një lloj autoriteti deklaratave të tyre.
Të dhënat dhe analizat për politikat e Musk janë të shumta: sipas organizatës jo-fitimprurëse Center for Countering Digital Hate, dezinformacioni i shpërndarë nga miliarderi mbi zgjedhjet amerikane - i verifikuar nga organizatat për kontrollin e fakteve - ka arritur 2 miliardë shikime në X. Forca dhe veçantia e këtij rrjeti social ka qenë gjithmonë aftësia për të bërë të "jehojnë" postimet e personazheve të njohura apo të rëndësishme për opinionin publik në media dhe platforma të tjera, edhe pse ka "vetëm" 318 milionë përdorues mujorë. Një jehonë pa kufizime dhe me një drejtim të qartë, që i kundërvihet të ashtuquajturve "media tradicionale", të cilat "kanë tentuar të ndikojnë në zgjedhje" (siç tha Musk në një postim më 2 nëntor), dhe që Musk mund t'i orientojë sipas dëshirës dhe interesit të tij: mision i përmbushur, ti je media dhe askush nuk do të përpiqet të të heshtë, thotë i kënaqur "Doge"-u i administratës së re Trump (Departamenti i Efiçencës Qeveritare, ministria e efikasitetit).
Entuziazmi i Musk-ut e bën edhe më të fuqishme heshtjen e Mark Zuckerberg, drejtuesit të Meta (me 3.29 miliardë përdorues aktivë në ditë). Në prezantimin e rezultateve tremujore më 30 tetor, Zuckerberg nuk përmendi zgjedhjet e afërta, duke shmangur edhe rolin delikat që platformat e tij kanë para dhe pas hapjes së kutive të votimit. Që nga goditja e vitit 2016, kur u akuzua se Meta favorizoi manipulimin e votuesve amerikanë; te përpjekjet në 2020, kur ai theksoi masat teknologjike dhe jo vetëm për të mbrojtur përdoruesit në periudhën e zgjedhjeve dhe inkurajoi regjistrimin për votim (dhe më vonë bllokoi llogarinë e Trump-it); e deri te heshtja në vitin 2024 për kapitullin e tretë të sagës së Trump drejt Shtëpisë së Bardhë. Zuck ka kuptuar (prej kohësh) që i leverdis të qëndrojë jashtë këtyre çështjeve, ose të paktën të provojë ta bëjë këtë, madje duke ndaluar etiketimin e përmbajtjeve të dyshimta, duke reduktuar përhapjen e postimeve politike në Facebook, Instagram dhe Threads dhe duke mbyllur CrowdTangle, mjetin që përdorej nga studiuesit dhe gazetarët për të analizuar informacionet publike në postime dhe për të luftuar dezinformacionin. Drejtuesi i Instagram-it, Adam Mosseri, ishte i qartë në një intervistë për Bloomberg në qershor: promovimi i postimeve politike "shkakton shumë probleme për një përfitim të mundshëm në angazhim ose të ardhura". E qartë.
Pyetja që shtrohet është: a mjafton të fshihesh për të parandaluar ose shmangur rreziqet? Sigurisht që jo. Një tjetër fakt, në pritje të analizave pas votimit: sipas New York Times, 30 kanale konservatore kanë marrë më shumë se 47 milionë shikime në YouTube me 286 video që përmbanin dezinformacione mbi fushatën elektorale.
Fenomeni vazhdon të ekzistojë dhe në X është legjitimuar dhe promovuar aktivisht për qëllime politike nga pronari i tij, duke marrë dhe do të marrë forma të reja të rrezikshme (deepfake, inteligjencë artificiale, etj.). Krahasuar me shokun e vitit 2016 - për fitoren e paparashikuar të Trump dhe për fuqinë e supozuar për të ndikuar apo përmbysur rezultatin e zgjedhjeve nga rrjetet sociale - ky fenomen është trajtuar dhe zvogëluar në rolin e tij si përgjegjës unik. Dhe ky është një nga elementët që duhet studiuar, analizuar, kufizuar dhe ndëshkuar, sidomos kur - dhe vendimet po shkojnë në këtë drejtim - dezinformacioni, urrejtja dhe thirrjet për veprime të dhunshme në internet shndërrohen në veprime fatale jashtë internetit, siç ndodhi në Capitol Hill në 2021, kur ish-presidenti amerikan përkrahu sulmin ndaj Kapitolit. Ishte Trump II, humbës. Tani ka nisur një kapitull i ri.
Corriere della Sera
