Disa studime të fundit tregojnë lidhjen midis ushqimeve dhe rrezikut për zhvillimin e kancerit. Ja disa prej tyre:
Mishrat e Përpunuar dhe të Kuq
• Mishrat e përpunuar: Sipas Agjencisë Ndërkombëtare për Kërkime mbi Kancerin (IARC), mishrat e përpunuar (si sallamet, proshutat, salçiçet) klasifikohen si kancerogjenë për njerëzit (Grupi 1). Studimet tregojnë se konsumimi i 50 gramëve mish të përpunuar çdo ditë rrit rrezikun për kancer të zorrës së trashë me 18%.
• Mishrat e kuq: Mishrat e kuq (si mishi i viçit, qengjit dhe derrit) klasifikohen si “ndoshta kancerogjenë” (Grupi 2A), duke u lidhur me një rrezik më të madh për kancer të sistemit tretës.
Sheqernat e Rafinuara
• Konsumi i lartë i sheqernave të përpunuara lidhet me obezitetin, i cili është një faktor i rëndësishëm rreziku për shumë lloje kanceresh, si ai i gjirit, zorrës së trashë dhe endometrit.
• Një studim i publikuar në The BMJ gjeti një lidhje mes konsumit të pijeve të ëmbëlsuara dhe rritjes së rrezikut për kancer të gjirit.
• Edhe pse vetë sheqeri nuk shkakton drejtpërdrejt kancer, dieta me shumë sheqer krijon kushte që mund të ndihmojnë rritjen e qelizave kancerogjene.
Ushqimet e Përpunuara
• Një studim i fundit ka treguar se dieta me shumë ushqime të përpunuara (si ushqime të gatshme, patatina, ëmbëlsira të paketuara) lidhet me një rrezik të shtuar për kancer, veçanërisht të zorrës së trashë.
• Këto ushqime shpesh përmbajnë aditivë, konservantë dhe yndyra që mund të kontribuojnë në inflamacion dhe zhvillimin e kancerit.
Metodat e Gatimit
• Gatimi i mishit në temperatura të larta, si skuqja apo pjekja në skarë, prodhon komponime kancerogjene, si aminat heterociklike (HCAs) dhe hidrokarburet aromatike policiklike (PAHs). Këto komponime lidhen me rritjen e rrezikut për kancer.
Kripa dhe Ushqimet e Kripura
• Dietat me shumë kripë lidhen me një rrezik më të lartë për kancer të stomakut. Ushqimet e kripura dhe të konservuara, si turshitë dhe peshku i kripur, mund të dëmtojnë mukozën e stomakut dhe të kontribuojnë në zhvillimin e kancerit.
Alkooli
• Konsumi i tepërt i alkoolit lidhet me kanceret e gojës, fytit, ezofagut, mëlçisë, gjirit dhe zorrës së trashë. Alkooli kthehet në një përbërje toksike, acetaldehid, që dëmton ADN-në dhe qelizat.
Çfarë Sugjerojnë Ekspertët:
1. Kufizoni konsumin e mishit të përpunuar dhe të kuq, duke zgjedhur mish peshku, pulë ose proteina bimore.
2. Shmangni ushqimet e përpunuara dhe pijet e ëmbëlsuara, duke preferuar ushqime të freskëta dhe të pasura me fibra.
3. Gatuani ushqimin me metoda më të sigurta, si avullimi, pjekja në furrë ose zierja, për të shmangur komponimet kancerogjene.
4. Mbani një dietë të balancuar me shumë fruta, perime dhe drithëra të plota.
5. Kufizoni alkoolin dhe mbani një peshë të shëndetshme.
Këto sugjerime janë bazuar në studime shkencore dhe mund të ndihmojnë në uljen e rrezikut për zhvillimin e kancerit. Për më shumë informacion, mund të konsultoheni me një specialist të shëndetit.
