Lifestyle 14 Dhjetor 2024, 18:04 Nga VNA

Po jetojmë në epokën e plastikës

Ndaje në Whatsapp
Po jetojmë në epokën e plastikës

  • ‌Mënyrat e papritura si mikroplastika hyn në trupin tonë. Mikroplastika gjendet në shumë organe dhe inde të trupit tuaj. Pse është kaq e dëmshme dhe çfarë mund të bëni për të qëndruar më të shëndetshëm.

Ne po jetojmë gjithnjë e më shumë në Epokën e Plastikës. Qoftë furnizimi ynë ushqimor dhe mënyra si është paketuar, banesat, mobiliet dhe veshjet tona ose edhe mjedisi ynë, është pothuajse e pamundur të shmangim plastikën në një formë apo tjetër. Ndërkohë që plastika e bën jetën tonë më të lehtë në shumë mënyra — a mund ta imagjinoni jetën pa këpucë, kompjuterë apo makina? — nuk ka dyshim se plastika po mbyt mjedisin tonë. Dhe liderët nuk bien dakord se si të kontrollojnë këtë përbindësh që kemi krijuar. Plastika gjithashtu ndikon në shëndetin tonë në mënyra që sapo kemi filluar t’i kuptojmë. Mikroplastika dhe nanoplastika — grimca jashtëzakonisht të vogla plastike që shkëputen dhe lëshohen nga produktet më të mëdha — kanë depërtuar në shumë nga indet e trupit tonë, përfshirë trurin, organet riprodhuese (si mashkullore ashtu edhe femërore) dhe sistemin kardiovaskular. “Është shumë më e përhapur se sa duket me sy,” tha Dr. Leonardo Trasande, drejtor i pediatrisë mjedisore dhe zëvendësdrejtor për kërkime pediatrike në Shkollën e Mjekësisë të NYU-së, në një intervistë me Dr. Sanjay Gupta në podcast-in Chasing Life. Trasande ka kaluar dy dekadat e fundit duke studiuar se si ekspozimet mjedisore, përfshirë mikroplastikën, ndikojnë në shëndetin tonë. “Ne konsumojmë shumë plastikë. Thithim shumë plastikë,” tha Trasande. “Ne përdorim kozmetikë që absorbohet në trupin tonë... Ne thjesht kemi pranuar plastikën si normale. Dhe nuk është normale.” Kimikatet që lëshohen nga plastika Nuk është vetëm plastika vetë ajo që shkakton dëm në trupin e njeriut, gjë që Trasande thotë se shkakton irritim dhe inflamacion. Ai është gjithashtu i shqetësuar për atë që përmban plastika. “Ka përbërës që shtohen qëllimisht,” shpjegoi Trasande. “Ne mendojmë për plastikën e valëzuar polivinilklorid që jemi mësuar ta shohim në paketimin ushqimor, si të ardhur në atë formë vetvetiu, por ftalatet shtohen në polivinilklorid për ta bërë më të butë.” Kimikatet shtesë që shqetësojnë Trasande përfshijnë ftalate (përdorur në produkte të kujdesit personal dhe paketim ushqimor), bisfenole (në veshjet e kanaçeve metalike dhe faturat termike) dhe substanca per- dhe polifluoroalkile (PFAS), të quajtura kimikate të përjetshme sepse nuk prishen lehtë në mjedis. Shumë prej këtyre kimikateve të shtuara (pa përmendur papastërtitë e paqëllimshme) nuk janë të mira për trupin tonë. Shqetësimi kryesor: ndërprerja e sistemit endokrin. Sistemi endokrin dhe ndikimet shëndetësore Sistemi endokrin është një rrjet kompleks gjëndrash dhe organesh që prodhojnë dhe çlirojnë hormone që kontrollojnë shumë funksione bazë të trupit tonë, si metabolizmi, rritja dhe riprodhimi. “Hormonet janë dirigjentët kryesorë të komunikimit të trupit… nga organet gjenitale te zemra te truri,” tha Trasande, duke shtuar se këto lidhje rregullojnë “gjithçka, nga temperatura, metabolizmi, kripa, sheqeri dhe edhe seksi.” Për të reduktuar ekspozimin tuaj ndaj mikroplastikës, ndiqni këto pesë këshilla: 1. Shmangni ushqimet në kanaçe. 2. Mos përdorni plastikë për ngrohje ose larje me detergjentë të fortë. 3. Kontrolloni shenjat e riciklimit. 4. Zgjidhni enë gatimi prej çeliku inox ose gize. 5. Pastroni shpesh shtëpinë për të shmangur grumbullimin e pluhurit. Trasande shprehu optimizëm për të ardhmen: “Kjo sistem u ndërtua për 60-70 vite. Do të duhen kohë për ta zhbërë, por ia vlen.”

CNN

Video

Zjarr në një pallat në Lushnjë, evakuohen banorët – një grua e lënduar Një zjarr ka përfshirë mbrëmjen e sotme një pallat në qytetin e Lushnjës, duke shkaktuar panik dhe kaos mes banorëve. Sipas raportimeve nga vendngjarja, zjarri ka rënë në një biznes në katin e parë të godinës, si pasojë e një defekti në kabinën elektrike. Përhapja e tymit në të gjithë pallatin 15-katësh detyroi evakuimin e banorëve, disa prej të cilëve u larguan nga ballkonet e apartamenteve. Një grua ka pësuar asfiksim dhe është transportuar në spital për trajtim mjekësor. Forcat zjarrfikëse ndërhynë menjëherë për shuarjen e flakëve.

Një ngjarje tragjike ndodhi në Lisbonë, ku një toreador dhe një spektator humbën jetën gjatë një ngjarjeje me dema në arenën Campo Pequeno. 22-vjeçari Manuel Maria Trindade sfidoi një dem rreth 700 kilogramë duke hyrë në arenë, por kafsha e sulmoi me shpejtësi, e ngriti në ajër dhe e përplasi për muri, duke i shkaktuar plagë fatale. Ngjarja ka shkaktuar tronditje të madhe në opinionin publik portugez.

Pamjet nga vendngjarja e aksidentit në Korçë Kjo është biçikleta me të cilën po lëvizte viktima e aksidentit të regjistruar sot pranë fshatit Voskop në Korçë. Ajo është identifikuar si Afërdita Elezi, 50 vjeç, banuese në Korçë. Njoftimi i plotë i Policisë: Rreth orës 20:40, në rrugën e Voskopojës, një automjet me drejtues shtetasin F. H., rreth 73 vjeç, ka përplasur shtetasen A. E., rreth 50 vjeçe, banuese në Korçë, e cila lëvizte me biçikletë. Si pasojë, 50-vjeçarja ka ndërruar jetë në vendngjarje. Drejtuesi i automjetit është shoqëruar në Komisariat për veprime të mëtejshme. Grupi hetimor, nën drejtimin e Prokurorisë, po punon për të përcaktuar rrethanat dhe shkakun e aksidentit. https://www.vna.al/kronika/makina-perplas-per--kembesoren-ne-korce-i13698

? Zjarri në pyllin e Poros jashtë kontrollit! Zjarri në fshatin Akërni vijon aktiv prej më shumë se 24 orësh, ndërsa situata është kritike, me flakët që përparojnë dhe djegin masive pyjore, kryesisht me pisha, duke u afruar drejt zonës së hidrovorit në njësinë administrative Novoselë. Në terren janë angazhuar forcat zjarrfikëse, njësitë e zonave të mbrojtura, emergjencat civile dhe forcat e armatosura. Operacioni i fikjes mbështetet edhe nga ajri, me helikopter që merr ujë nga deti dhe e hedh mbi flakë.

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme