Teknologji 27 Gusht 2025, 15:14 Nga VNA

Starship i SpaceX shënon sukses historik në fluturimin e 10-të provë, ulje e kontrolluar në Oqeanin Indian

Ndaje në Whatsapp
Starship i SpaceX shënon sukses historik në fluturimin e 10-të

Një moment historik i rëndësishëm është vendosur sot në botën e eksplorimit hapësinor, teksa SpaceX realizoi me sukses fluturimin e 10-të provë të anijes gjigante Starship. Pas një serie sfidash teknike dhe dështimesh të mëparshme, kompania e themeluar nga Elon Musk arriti të përmbyllë me sukses misionin duke përforcuar synimet e saj për të krijuar një sistem lëshimi të qëndrueshëm, të ripërdorshëm dhe të aftë për të mbështetur misionet e ardhshme në Hënë dhe Mars.

Anija u nis nga kompleksi Starbase në Teksas në orën 01:30 sipas orës lokale, pas dy përpjekjeve të dështuara gjatë fundjavës dhe fillimit të javës. E para u ndërpre për shkak të një rrjedhjeje të oksigjenit të lëngshëm, ndërsa e dyta u anulua vetëm dy minuta para nisjes për shkak të kushteve të pafavorshme atmosferike.

Një mision i kompletuar me sukses

Pas ndezjes së 33 motorëve Raptor të fazës së parë – Super Heavy Booster – u arrit ndarja e planifikuar me fazën e dytë, anijen Starship. Ky mision shënoi disa arritje të rëndësishme: Për herë të parë, Starship testoi me sukses lëshimin e ngarkesës satelitore në orbitë, me tetë satelitë të simuluar Starlink.

U realizua ndezja e një motori Raptor në hapësirë, duke konfirmuar aftësinë e anijes për të ndryshuar trajektoren përpara rihyrjes në atmosferë.
Super Heavy Booster u shpërnda sipas planit në Gjirin e Meksikës.
Vetë Starship, pavarësisht dëmtimeve të dukshme në jastëkët dhe fletët termike, u drejtua në mënyrë të kontrolluar dhe pas rreth 66 minutash përfundoi uljen e planifikuar në Oqeanin Indian, brenda zonës së parashikuar.

Pamjet e publikuara nga SpaceX, të realizuara nga kamerat e montuara në zonën e uljes, treguan një kthim të kontrolluar dhe një ulje të saktë të anijes, duke u cilësuar si një nga momentet më mbresëlënëse të programit deri më tani.

 

Sfidat teknike dhe testet e rezistencës

Gjatë fluturimit, Starship iu nënshtrua edhe një testi të posaçëm të presionit. Jastëkët termikë u vendosën në kushte të rënda stresi përmes përdorimit të pendëve kontrolluese, me qëllim vlerësimin e qëndrueshmërisë së tyre në mjedise ekstreme. Ky hap ishte i domosdoshëm për të përmirësuar më tej mbrojtjen e anijes ndaj temperaturave të larta që krijohen gjatë rihyrjes në atmosferë.

 

Rëndësia e fluturimit të 10-të

Ky mision është cilësuar nga vetë SpaceX si më i ploti dhe më i suksesshmi deri më tani. Ndryshe nga fluturimet e mëparshme, të cilat patën dështime të rëndësishme – përfshirë shpërthime dhe shpërbërje gjatë rihyrjes – fluturimi i sotëm demonstron qartë përmirësimet teknike dhe progresin e arritur.

Ky sukses forcon pozitat e kompanisë në projektet madhore hapësinore:Misioni Artemis III i NASA-s, i cili synon rikthimin e njeriut në sipërfaqen e Hënës, ku Starship do të përdoret si mjet zbarkimi.

Ambiciet e Musk për kolonizimin e Marsit, ku aftësia për të transportuar ngarkesa të mëdha dhe njerëz është thelbësore.
Zhvillimi i rrjetit satelitor Starlink, për të cilin Starship pritet të shërbejë si platforma kryesore lëshuese në vitet e ardhshme.

Një hap përpara drejt së ardhmes hapësinore

Me këtë fluturim, SpaceX shënoi një pikë kthese pas dështimeve të fluturimeve 7, 8 dhe 9, duke treguar se vizioni i Musk për një anije kozmike të ripërdorshme dhe me kosto më të ulët po bëhet realitet.

Suksesi i sotëm jo vetëm që i jep frymëmarrje programit të kompanisë, por edhe përforcon besimin ndërkombëtar në Starship si një element kyç për eksplorimin e thellë hapësinor.

Video

Donald Trump u përplas me ambasadorin e Australisë në Shtetet e Bashkuara, Kevin Rudd, gjatë një deklarate me gazetarët që mbulonin vizitën e kryeministrit australian Tony Albanese në Uashington. Gjatë konferencës, një gazetar australian e pyeti presidentin amerikan nëse kishte ndonjë shqetësim në lidhje me qeverinë australiane — veçanërisht për shkak të komenteve kritike që Rudd kishte bërë në të kaluarën për të, kohë kur ai shërbente si kryeministër. Trump reagoi menjëherë duke thënë: “As mua nuk më pëlqen, dhe ndoshta nuk do të më pëlqesh kurrë.” Komentet kritike të Rudd ndaj Trump datojnë në vitin 2020, kur ai e kishte cilësuar atë në rrjetet sociale si “presidentin më shkatërrues në histori”. Postimi u fshi më vonë, por duket se nuk është harruar nga presidenti amerikan.

Një tornado e fuqishme ka goditur rajonin Val d’Oise, në veri të Parisit, ku një person ka humbur jetën dhe disa të tjerë janë plagosur. Pamje të publikuara në rrjetet sociale tregojnë momentin kur dy vinça gjigantë rrëzohen nga forca e erës, ndërsa dëmet materiale në zonat e prekura janë të konsiderueshme. Tornado e rrallë për këtë rajon ka shkaktuar panik në disa zona të periferisë së Parisit, ndërsa ekipet e emergjencës janë në terren për të ndihmuar të prekurit dhe për të vlerësuar shkallën e dëmeve. Autoritetet u kanë bërë thirrje banorëve të qëndrojnë të sigurt dhe të shmangin lëvizjet e panevojshme derisa situata të stabilizohet.

Një granatë dore e periudhë së Luftës ka shpërthyer sot në fshatin Gështenjas të Pogradecit, duke plagosur një 49-vjeçar. Gentian Yzellari po punonte në oborrin e banesës së tij kur gjatë punës me një mjet bujqësor ka aktivizuar aksidentalisht një granatë dore që ndodhej nën tokë. Si pasojë e shpërthimit, ai ka pësuar dëmtime në trup dhe në fytyrë. Yzellari po merr trajtim mjekësor në Spitalin e Pogradecit dhe ndodhet jashtë rrezikut për jetën, ndërkohë që po shqyrtohet mundësia e transportimit të tij drejt Tiranës për mjekim më të specializuar.

Një avion i kompanisë Air China u detyrua të bënte një ulje emergjente pasi një bateri brenda në një çantë dore shpërtheu në flakë gjatë fluturimit. Incidenti ndodhi në një linjë ajrore që udhëtonte nga aeroporti i Hangzhou drejt Koresë së Jugut, duke shkaktuar panik mes pasagjerëve. Një pasagjer tha se dëgjoi një shpërthim të fortë disa sekonda para se të shpërthente zjarri në ndarjen e sipërme të bagazheve. Pavarësisht situatës së rrezikshme dhe tymit që mbushi kabinën, asnjë pasagjer nuk u lëndua, ndërsa piloti realizoi një ulje të sigurt emergjente. Kompania tha se po heton shkakun e incidentit dhe do të forcojë kontrollet për pajisjet elektronike në bord.

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme