Sociale 12 Dhjetor 2025, 07:48 Nga VNA

"Plagët në tru”: Format e fshehta të seksizmit që dëmtojnë shëndetin e grave

Ndaje në Whatsapp
"Plagët në tru”: Format e fshehta të seksizmit që

Një sërë studimesh të reja tregojnë se edhe format e padukshme të seksizmit në përditshmëri kanë pasoja të thella psikologjike dhe fizike te gratë – deri te ndryshimet në strukturën e trurit.

Ekspertët theksojnë se stresi i vazhdueshëm nga ngacmimet, nënvlerësimi apo trajtimi si inferior ndikon tek shëndeti mendor dhe fizik. Një studim me mbi 7,800 skanime truri në 29 vende zbuloi se gratë që jetojnë në shoqëri me pabarazi të lartë gjinore kanë pjesë të korteksit më të holla – zona që lidhen me kontrollin emocional, rezistencën ndaj stresit dhe çrregullimet si depresioni e ankthi. Studiuesit e quajnë këtë “një shenjë në tru” që lë pabarazia.

Këto efekte nuk shfaqen në të njëjtën masë tek burrat dhe zvogëlohen ndjeshëm në vendet më të barabarta gjinore.

Ndikimi i seksizmit shfaqet edhe vite më vonë: kërkimet në Mbretërinë e Bashkuar treguan se gratë që kanë përjetuar diskriminim gjinor kanë nivele më të larta stresi, më shumë probleme të shëndetit mendor, vetmi dhe kënaqësi më të ulët me jetën.

Përveç anës psikologjike, gratë përballen edhe me trajtim të pabarabartë në sistemin shëndetësor. Studimet tregojnë se në urgjenca gratë marrin më pak medikamente kundër dhimbjes krahasuar me burrat, edhe kur simptomat janë të njëjta.

Sociologët e quajnë këtë “seksizëm strukturor” – pabarazi të të ndërtuara në institucione që prekin pagat, autonominë, sigurinë dhe qasjen në shërbime shëndetësore. Ekspertët theksojnë se kjo dëmton jo vetëm gratë, por edhe burrat, të cilët shpesh mbajnë rolet rigide të “maskulinitetit tradicional”, që lidhen me rrezikshmëri më të lartë, varësi dhe probleme të shëndetit mendor.

Hulumtimet tregojnë se vendet që investojnë në barazi gjinore – përfshirë leje prindërore për të dy prindërit dhe politika sociale mbështetëse – përfitojnë në të gjithë shoqërinë, me përmirësim të shëndetit publik dhe ulje të kostove sociale.

Studiuesit thonë se ndërgjegjësimi, sfidimi i stereotipeve dhe më shumë politika pro-barazisë janë thelbësore për të minimizuar këto pasoja. Por prova shkencore mbetet e qartë: seksizmi i përditshëm mund të dëmtojë shëndetin e grave deri në nivel neurologjik, duke treguar se sa larg është ende barazia.

Video

Në selinë e PD pritet të nisë mbledhja e Kryesisë, ku do të diskutohet për protestat e paralajmëruara, por edhe për zgjedhjen e Avokatit të Popullit. Kryetari i Grupit Parlamentar, Gazment Bardhi, ka kërkuar që kjo çështje të dërgohet në Gjykatën Kushtetuese. Në mbledhje i pranishëm dhe Ervin Salianji.

16 persona kanë humbur jetën në Rripin e Gazës gjatë 24 orëve të fundit si pasojë e shirave të rrëmbyeshëm dhe erërave të forta që kanë goditur enklavën. Mes viktimave janë edhe tre fëmijë, të cilët vdiqën nga ekspozimi ndaj të ftohtit. Sipas Mbrojtjes Civile, 13 shtëpi u shembën nga moti i keq, ndërsa shumë familje palestineze mbetën pa strehë pasi tendat e improvizuara u shkatërruan. UNICEF paralajmëron se temperaturat gjatë natës bien në 8–9 gradë dhe kushtet e rënda sanitare rrisin rrezikun e përhapjes së sëmundjeve.

Një zjarr i përmasave të mëdha ka përfshirë gjatë natës supermarketin në zonën e Kryebushatit, në Bashkinë Vau-Dejës, duke shkaktuar dëme të konsiderueshme materiale. Flakët kanë shpërthyer rreth orës 01:00 pas mesnate dhe janë përhapur me shpejtësi në të gjithë ambientin e supermarketit. Për shkak të intensitetit të zjarrit, në vendngjarje kanë ndërhyrë disa mjete zjarrfikëse nga Shkodra, Vau-Dejës dhe Lezha, të cilat kanë punuar për disa orë për të vënë situatën nën kontroll dhe për të shmangur përhapjen e flakëve në objektet përreth. Si pasojë e zjarrit, supermarketi është shkrumbuar pothuajse plotësisht, ndërsa dëmet materiale raportohen të jenë të mëdha.

11 vjeçari ukrainas dëshmon në Parlamentin Europian: Mamaja më vdiq. Unë kam bërë 36 operacione Unë quhem Roman, jam 11 vjeç. Më 13 korrik 2022, unë dhe mamaja ime ishim në një klinikë në Vinnytsia, kur atje ranë tre raketa ruse. Ajo ishte hera e fundit që e pashë». Me këto fjalë tronditëse, Roman Oleksiv, një djalë njëmbëdhjetëvjeçar nga Lviv, dëshmoi para Parlamentit Evropian tmerrin e luftës. I mbijetuar si me mrekulli, ai rrëfeu traumën e përjetuar: «E pashë të shtypur nën rrënoja; shihja vetëm flokët e saj. E preka me dorë dhe nisa të gërmoja. Kam qenë 100 ditë në koma, kam kryer 36 operacione dhe kam kaluar pothuajse tre vite në trajtim». Fjalimi i tij, i thënë me një zë të qetë e të fortë, pavarësisht moshës së vogël, preku thellë të gjithë sallën: njëra nga përkthyeset nuk arriti t’i mbante lotët. Roman e mbylli me një thirrje plot shpresë: «Doja t’ju thosha se së bashku jemi të fortë dhe se nuk duhet të dorëzoheni kurrë. Ndihmoni fëmijët ukrainas». Videoja e dëshmisë u bë virale në rrjetet sociale dhe u shpërnda edhe nga lideri i Azione-s, Carlo Calenda, i cili në X shkroi: «E dedikuar çdo mbështetësi të padenjë të agresorëve rusë, të paguar dhe jo».

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme