Histori të harruara 24 Gusht 2025, 12:10 Nga VNA

Tregtarët që paguan për shkollimin e diktatorit kërkonin drejtësi, por përfunduan viktima të represionit komunist. Si Enver Hoxha ekzekutoi Reiz dhe Masar Selfon

Ndaje në Whatsapp

Tregtarët që paguan për shkollimin e diktatorit kërkonin

Në dhjetor të vitit 1948, dy bashkëshorte nga Durrësi, Fejme dhe Sehadet Selfo, i dërguan një telegram Enver Hoxhës, atëherë president i Këshillit të Ministrave. Ato i kërkonin lirimin e burrave të tyre, tregtarët e njohur gjirokastrit Reiz dhe Mashar Selfo. Familja Selfo ishte e njohur në Gjirokastër për veprimtarinë tregtare, por edhe për ndihmesën që kishte dhënë në arsimimin e të rinjve të qytetit – mes tyre edhe Enver Hoxha.

Në letrën e tyre, gratë theksonin se burrat kishin shlyer deri në monedhën e fundit detyrimet financiare që shteti u kishte kërkuar, duke paguar edhe një shumë të konsiderueshme në ar, por megjithatë vazhdonin të mbaheshin padrejtësisht në burg. Lutja e tyre ishte thjesht që ligji të respektohej.

Kërkesa nuk u mor kurrë parasysh. Vetëm pak vite më vonë, në vitin 1951, pas vendosjes së bombës në ambasadën sovjetike, Reiz Selfo do të torturohej dhe më pas ekzekutohej bashkë me dhjetëra të tjerë, duke u bërë një nga viktimat e hershme të represionit komunist.

Teksti i telegramit

Gjeneral kolonel Enver Hoxha,
Presidenti i Këshillit të Ministrave, Tiranë

Tiranë – 7/12/1948

Të nënshkruarat Fejme e Sehadet Selfo kanë nderin të paraqesin lutjen si vijon:

Dy muaj më parë burrat tanë, të quajtur Reis e Mas’har Selfo, erdhën në marrëveshje me Komitetin Ekzekutiv të qytetit Tiranës dhe likuiduan pjesën e mbetur të detyrimit të tyre karshi tatimit të jashtëzakonshëm, duke paguar edhe 350 napolona ar, në bazë të kërkesës së seksionit të financës së qytetit. Procesverbali i marrëveshjes për shlyerjen e borxhit u firmos rregullisht prej palëve kontraktuese, si edhe prej inspektorit të kontrollit të qarkut Tiranës dhe këshilluar si mbas marrëveshjes burrat tanë u liruan nga burgu, duke shlyer njëherë e përgjithmonë borxhin që i detyroheshin financës, mbas një jave të lirimit të tyre, ish-ministri i Financave Ramadan Çitaku, me urdhër verbal, i porositi Komitetit Ekzekutiv të qytetit që të burgosen burrat tanë, duke shkelur marrëveshjen që u arrit me Komitetin Ekzekutiv, i cili qe autorizuar prej vetë Ramadan Çitakut që të hynte në pazarlëk me tregtarët për të likuiduar pjesën e mbetur të detyrimeve.

Për hir të së drejtës së barabartë që na siguron ligji, i drejtohemi Shkëlqesisë suaj, meqë burrat tanë mbahen në burg prej katër vjetësh, ndonëse kanë likuiduar një vit e gjysmë më parë çdo detyrim që i kishin financës. Jemi mëse të sigurt se nuk do të mungojë kujdesi i Shkëlqesisë suaj për një zgjidhje të drejtë që na takon.

Me nderime,
Fejme e Sehadet Selfo
Rruga Vaso Pasha nr. 1, Durrës

Një dëshmi e hershme e fytyrës së regjimit

Ky telegram i harruar është një dokument i rrallë që tregon fytyrën e vërtetë të regjimit komunist në vitet e para pas Luftës. Ai dëshmon sesi marrëveshjet ligjore, firmat zyrtare dhe garancitë e shtetit nuk vlente asgjë përballë një pushteti arbitrar që merrte vendime me urdhër verbal. Lutja e dy grave të thjeshta për drejtësi u ndesh me heshtjen dhe egërsinë e diktatorit, duke i kthyer bamirësit e tij të dikurshëm në viktima të dhunës së pamëshirshme politike.

Tregtarët që paguan për shkollimin e diktatorit kërkonin

Tregtarët që paguan për shkollimin e diktatorit kërkonin

Video

Donald Trump u përplas me ambasadorin e Australisë në Shtetet e Bashkuara, Kevin Rudd, gjatë një deklarate me gazetarët që mbulonin vizitën e kryeministrit australian Tony Albanese në Uashington. Gjatë konferencës, një gazetar australian e pyeti presidentin amerikan nëse kishte ndonjë shqetësim në lidhje me qeverinë australiane — veçanërisht për shkak të komenteve kritike që Rudd kishte bërë në të kaluarën për të, kohë kur ai shërbente si kryeministër. Trump reagoi menjëherë duke thënë: “As mua nuk më pëlqen, dhe ndoshta nuk do të më pëlqesh kurrë.” Komentet kritike të Rudd ndaj Trump datojnë në vitin 2020, kur ai e kishte cilësuar atë në rrjetet sociale si “presidentin më shkatërrues në histori”. Postimi u fshi më vonë, por duket se nuk është harruar nga presidenti amerikan.

Një tornado e fuqishme ka goditur rajonin Val d’Oise, në veri të Parisit, ku një person ka humbur jetën dhe disa të tjerë janë plagosur. Pamje të publikuara në rrjetet sociale tregojnë momentin kur dy vinça gjigantë rrëzohen nga forca e erës, ndërsa dëmet materiale në zonat e prekura janë të konsiderueshme. Tornado e rrallë për këtë rajon ka shkaktuar panik në disa zona të periferisë së Parisit, ndërsa ekipet e emergjencës janë në terren për të ndihmuar të prekurit dhe për të vlerësuar shkallën e dëmeve. Autoritetet u kanë bërë thirrje banorëve të qëndrojnë të sigurt dhe të shmangin lëvizjet e panevojshme derisa situata të stabilizohet.

Një granatë dore e periudhë së Luftës ka shpërthyer sot në fshatin Gështenjas të Pogradecit, duke plagosur një 49-vjeçar. Gentian Yzellari po punonte në oborrin e banesës së tij kur gjatë punës me një mjet bujqësor ka aktivizuar aksidentalisht një granatë dore që ndodhej nën tokë. Si pasojë e shpërthimit, ai ka pësuar dëmtime në trup dhe në fytyrë. Yzellari po merr trajtim mjekësor në Spitalin e Pogradecit dhe ndodhet jashtë rrezikut për jetën, ndërkohë që po shqyrtohet mundësia e transportimit të tij drejt Tiranës për mjekim më të specializuar.

Një avion i kompanisë Air China u detyrua të bënte një ulje emergjente pasi një bateri brenda në një çantë dore shpërtheu në flakë gjatë fluturimit. Incidenti ndodhi në një linjë ajrore që udhëtonte nga aeroporti i Hangzhou drejt Koresë së Jugut, duke shkaktuar panik mes pasagjerëve. Një pasagjer tha se dëgjoi një shpërthim të fortë disa sekonda para se të shpërthente zjarri në ndarjen e sipërme të bagazheve. Pavarësisht situatës së rrezikshme dhe tymit që mbushi kabinën, asnjë pasagjer nuk u lëndua, ndërsa piloti realizoi një ulje të sigurt emergjente. Kompania tha se po heton shkakun e incidentit dhe do të forcojë kontrollet për pajisjet elektronike në bord.

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme