Historiani ruso-britanik Sergej Radchenko, profesor në Universitetin Johns Hopkins dhe ekspert i Luftës së Ftohtë, vlerëson se përpjekjet për ta përafruar planin 28-pikësh të presidentit amerikan Donald Trump me qëndrimin e Ukrainës nuk kanë sjellë ndryshim real në terren.
Sipas Radchenkos, situata sot është pothuajse e njëjtë me atë të një muaji më parë, kur Trump përpiqej të ndërmjetësonte një armëpushim duke ushtruar presion mbi të dyja palët. Edhe pse tonet diplomatike mund të jenë zbutur, realiteti i konfliktit mbetet i pandryshuar.
Ai përmend dy skenarë të mundshëm: nëse Ukraina tërhiqet nga Donbasi, kjo do të përbënte një fitore të madhe për presidentin rus Vladimir Putin; nëse kjo nuk ndodh, nuk pritet asnjë përparim i shpejtë drejt paqes. Sipas tij, optimizmi i Trump është i tepruar, pasi nuk ka shenja se Rusia është e gatshme të pranojë një plan të ri paqeje.
Radchenko thekson se bombardimet e fundit ruse në Kiev janë një mesazh i qartë se Moska ka kapacitet të vazhdojë luftën. Qëllimi, sipas tij, është rritja e presionit ndaj Ukrainës për ta detyruar të pranojë kushtet ruse. Putin, shton ai, nuk pranon ndërmjetësime dhe nuk ka hequr dorë nga kërkesat maksimale, ndërsa Ukraina është detyruar të bëjë lëshime.
Sa i përket rolit të Shteteve të Bashkuara, Radchenko thotë se gjithçka varet nga reagimi i Trump nëse Putin refuzon planin dhe vijon luftën. Ai ngre dyshimin nëse administrata amerikane do të vazhdojë mbështetjen për Ukrainën apo do të tërhiqet, duke ia lënë barrën Evropës dhe vetë Kievit. Në këtë skenar, ekziston rreziku që presioni të shtohet mbi presidentin Volodymyr Zelensky për lëshime të tjera.
Historiani nuk beson se lufta do të përfundojë shpejt. Edhe nëse SHBA-të dhe Ukraina bien dakord për një zgjidhje, Rusia, sipas tij, do të paraqesë kërkesa të reja, pasi Putin nuk është i gatshëm të bëjë as lëshime minimale.
Radchenko vlerëson se Trump synon përfundimin e luftës për t’u paraqitur si njeriu që solli paqen, pa u fokusuar thellësisht te kushtet e marrëveshjes. Kjo, sipas tij, e vendos Zelenskyn në një pozitë shumë të vështirë, pasi Ukraina shtyhet drejt kompromisesh të mëdha, ndërkohë që Rusia nuk lëshon asgjë.
Sa i përket garancive të sigurisë, Radchenko paralajmëron se ato pritet të jenë të paqarta dhe jo detyruese për SHBA-të, pasi Trump nuk dëshiron të rrezikojë një përballje të drejtpërdrejtë me një fuqi bërthamore si Rusia.
Në fund, ai kritikon edhe rolin e Evropës, duke theksuar se vendet evropiane janë anashkaluar nga negociatat, ndonëse kanë rol kyç në sanksione dhe garanci sigurie. Sipas Radchenkos, deri tani Evropa nuk ka ditur t’i përdorë siç duhet mjetet që ka në dispozicion.
[1:53 PM, 12/29/2025] Desada Metaj: Per fb
Eksperti i Luftës së Ftohtë Sergej Radchenko vlerëson se plani i Donald Trump për paqen në Ukrainë nuk ka ndryshuar realitetin e luftës. Sipas tij, Rusia nuk është gati për lëshime, ndërsa një tërheqje e Ukrainës nga Donbasi do të ishte fitore për Putinin. Bombardimet në Kiev tregojnë se Moska ka kapacitet të vazhdojë luftën, ndërsa presioni rrezikon të bjerë mbi Zelenskyn. Radchenko paralajmëron se lufta nuk do të përfundojë shpejt dhe se Evropa po mbetet jashtë një procesi ku duhej të kishte rol kyç.
