Bota 7 Tetor 2025, 08:38 Nga VNA

Dy vite nga sulmi i 7 tetorit/ Lufta në Gaza, pasoja të rënda për civilët dhe për politikën globale

Ndaje në Whatsapp
Dy vite nga sulmi i 7 tetorit/ Lufta në Gaza, pasoja të rënda

Një ditë më vonë, më 8 Tetor, Izraeli nisi ofensivën ushtarake më të madhe në historinë e tij ndaj Gazës, që brenda dy vitesh ka rezultuar shkatërruese për popullsinë palestineze. Sipas Ministrisë së Shëndetësisë së Gazës, të drejtuar nga Hamas, të paktën 66.000 persona janë vrarë, 80% prej tyre civilë, dhe mbi 169.000 janë plagosur. Shifrat e vërteta pritet të jenë edhe më të larta.

Organizata Ndërkombëtare për Migracionin raporton se rreth 90% e banesave në janë shkatërruar ose dëmtuar, duke zhvendosur mbi 1.9 milionë njerëz nga 2.1 milionë banorë. Ndërkohë, bllokada totale e vendosur nga Izraeli ka përkeqësuar krizën humanitare, me raste të urisë ekstreme që kanë shkaktuar vdekjen e të paktën 450 personave, mes tyre 150 fëmijë.

Qëllimet e luftës nuk janë arritur

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, shpalli dy objektiva të qarta: lirimin e të gjithë pengjeve dhe shkatërrimin e Hamasit. Dy vite më pas, asnjëri prej tyre nuk është arritur plotësisht. Nga 251 pengje, 148 janë kthyer të gjallë në Izrael, ndërsa 48 mbeten ende në Gaza, vetëm 20 prej tyre mendohet se janë gjallë.

Edhe pse një numër i madh luftëtarësh dhe liderësh të Hamasit janë vrarë, përfshirë Ismail Haniyeh dhe Yahya Sinwar, organizata ende ekziston dhe vepron në Gaza.

Në fund të shtatorit 2025, presidenti amerikan Donald Trump prezantoi një plan paqeje me 20 pika, që synon çarmatimin e Hamasit dhe kthimin e pengjeve, duke ofruar amnisti për luftëtarët që pranojnë bashkëjetesën paqësore me Izraelin.

Konflikti shtrihet në gjithë rajonin

Luftimet nuk janë kufizuar vetëm në Gaza. Hezbollah në Liban dhe rebelët Houthi në Jemen, të mbështetur nga Irani, kanë ndërmarrë sulme të vazhdueshme kundër Izraelit. Si kundërpërgjigje, Izraeli ka ndërmarrë sulme ajrore në Liban dhe Iran, duke vrarë liderin e Hezbollahut, Hassan Nasrallah, dhe duke goditur rëndë objektiva iraniane, përfshirë instalacione bërthamore. Në Iran u vra edhe një nga figurat kryesore të Hamasit, Ismail Haniyeh.

Rënia e regjimit të Bashar Al Assad në Siri në fund të vitit 2024 ka dobësuar më tej boshtin pro-iranian në rajon, duke forcuar pozicionin ushtarak të Izraelit.

Akuzat për gjenocid dhe presion ndërkombëtar

Operacionet e ashpra ushtarake të Izraelit në Gaza janë kritikuar gjerësisht nga komuniteti ndërkombëtar. Bombardimet mbi spitale, kampe refugjatësh dhe shkolla, si dhe pengesat për ndihmat humanitare, kanë shtuar akuzat për gjenocid ndaj popullsisë palestineze.

Organizata të ndryshme, përfshirë Kombet e Bashkuara, Shoqata Ndërkombëtare e Studiuesve të Gjenocidit dhe organizata izraelite si B’Tselem, kanë konfirmuar shqetësimet për krime të rënda. Në dhjetor 2023, Afrika e Jugut paditi Izraelin në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë (ICJ), ndërsa në nëntor 2024, Gjykata Penale Ndërkombëtare (ICC) lëshoi urdhër-arresti për Netanyahu dhe ish-ministrin e mbrojtjes Yoav Gallant.

Tragjedia në Gaza ka rigjallëruar përpjekjet për njohjen e shtetit palestinez. Pas 7 Tetorit 2023, 20 vende të tjera — përfshirë Francën, Britaninë, Spanjën, Australinë dhe Kanadanë — kanë njohur zyrtarisht Palestinën, duke mbështetur zgjidhjen me dy shtete. Megjithatë, Izraeli e kundërshton këtë, duke e konsideruar si “shpërblim për Hamasin”, ndërsa vendet që kanë bërë njohjen kanë deklaruar se Hamas nuk do të ketë rol në një shtet palestinez të ardhshëm.

Disa shtete, si Afrika e Jugut, Kolumbia dhe Malajzia, kanë vendosur sanksione ndaj Izraelit, ndërsa në BE po diskutohen masa ekonomike ndëshkuese. Gjithsesi, vende si Gjermania vazhdojnë të kundërshtojnë këto hapa.

Përçarje e thellë brenda Izraelit

Në vetë Izraelin, shoqëria është thellësisht e ndarë lidhur me vijimin e luftës. Ndërsa disa ministra të krahut të djathtë bëjnë thirrje për aneksimin e plotë të Bregut Perëndimor, protestat nga familjarë të pengjeve, arabë izraelitë, veteranë dhe qytetarë të zakonshëm janë shtuar. Mbi 60% e popullsisë kërkon një armëpushim, sipas një sondazhi të publikuar në korrik.

Dy vite pas 7 Tetorit, lufta ka lënë pasoja të rënda për civilët palestinezë, ka tensionuar marrëdhëniet ndërkombëtare dhe ka hapur një kapitull të ri, ende të paqartë, për të ardhmen e Lindjes së Mesme.

 

Video

Donald Trump u përplas me ambasadorin e Australisë në Shtetet e Bashkuara, Kevin Rudd, gjatë një deklarate me gazetarët që mbulonin vizitën e kryeministrit australian Tony Albanese në Uashington. Gjatë konferencës, një gazetar australian e pyeti presidentin amerikan nëse kishte ndonjë shqetësim në lidhje me qeverinë australiane — veçanërisht për shkak të komenteve kritike që Rudd kishte bërë në të kaluarën për të, kohë kur ai shërbente si kryeministër. Trump reagoi menjëherë duke thënë: “As mua nuk më pëlqen, dhe ndoshta nuk do të më pëlqesh kurrë.” Komentet kritike të Rudd ndaj Trump datojnë në vitin 2020, kur ai e kishte cilësuar atë në rrjetet sociale si “presidentin më shkatërrues në histori”. Postimi u fshi më vonë, por duket se nuk është harruar nga presidenti amerikan.

Një tornado e fuqishme ka goditur rajonin Val d’Oise, në veri të Parisit, ku një person ka humbur jetën dhe disa të tjerë janë plagosur. Pamje të publikuara në rrjetet sociale tregojnë momentin kur dy vinça gjigantë rrëzohen nga forca e erës, ndërsa dëmet materiale në zonat e prekura janë të konsiderueshme. Tornado e rrallë për këtë rajon ka shkaktuar panik në disa zona të periferisë së Parisit, ndërsa ekipet e emergjencës janë në terren për të ndihmuar të prekurit dhe për të vlerësuar shkallën e dëmeve. Autoritetet u kanë bërë thirrje banorëve të qëndrojnë të sigurt dhe të shmangin lëvizjet e panevojshme derisa situata të stabilizohet.

Një granatë dore e periudhë së Luftës ka shpërthyer sot në fshatin Gështenjas të Pogradecit, duke plagosur një 49-vjeçar. Gentian Yzellari po punonte në oborrin e banesës së tij kur gjatë punës me një mjet bujqësor ka aktivizuar aksidentalisht një granatë dore që ndodhej nën tokë. Si pasojë e shpërthimit, ai ka pësuar dëmtime në trup dhe në fytyrë. Yzellari po merr trajtim mjekësor në Spitalin e Pogradecit dhe ndodhet jashtë rrezikut për jetën, ndërkohë që po shqyrtohet mundësia e transportimit të tij drejt Tiranës për mjekim më të specializuar.

Një avion i kompanisë Air China u detyrua të bënte një ulje emergjente pasi një bateri brenda në një çantë dore shpërtheu në flakë gjatë fluturimit. Incidenti ndodhi në një linjë ajrore që udhëtonte nga aeroporti i Hangzhou drejt Koresë së Jugut, duke shkaktuar panik mes pasagjerëve. Një pasagjer tha se dëgjoi një shpërthim të fortë disa sekonda para se të shpërthente zjarri në ndarjen e sipërme të bagazheve. Pavarësisht situatës së rrezikshme dhe tymit që mbushi kabinën, asnjë pasagjer nuk u lëndua, ndërsa piloti realizoi një ulje të sigurt emergjente. Kompania tha se po heton shkakun e incidentit dhe do të forcojë kontrollet për pajisjet elektronike në bord.

Doni të informoheni të parët për lajme ekskluzive?

Bashkohuni me grupin tonë privat.

opinion

Opinionet e shprehura i përkasin autorëve dhe nuk përfaqësojnë qendrimin e redaksisë.

Histori të harruara

Më shumë lajme